ارائه به:
همایش هفتمین گفتمان مهدویت
منتشر شده در:
مجموعه مقالات گفتمان مهدویت
فصلنامه تخصصی مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، ربیع الثانی – رمضان ۱۴۳۳، شماره ۴ و ۵.
شناسنامه بحث:[۱]
موضوع بحث: بررسی تاثیر حس انتظار در نهضت سیستم‌سازی براساس آموزه‌های دین
انگیزه توجه به موضوع: خلاء نظام‌ها و ساختارهای دینی در محیط رقابت برای مدیریت زندگی جهانی
ضرورت بحث: نیازمندی ظهور تمدن موعود به مطالبه نظام‌ها و ساختارهای دینی
ساختار بحث: بررسی هویت تمدن، نقش سیستم‌ها و فرآیندها در تمدن‌سازی، بررسی هویت انتظار و مولفه‌های آن، استخراج رابطه انتظار با سیستم‌های تمدنی
چکیده بحث:
نگرش اسلام در مورد پایان تاریخ، برقراری تمدّن یکپارچه جهانی براساس آموزه‌های اسلام است. از آنجائیکه هویت تمدن، زندگی جمعی در سیستم‌های بهم‌پیوسته است، برای تمدن‌سازی نیاز به سیستم‌سازی است و هر اندیشة تمدن‌سازی برای تحقق تمدنِ مورد نظرش چاره‌ایی جز طراحی و اجرای نظام‌ها و سیستم‌های به‌جریان اندازندة ابعاد مختلف زندگی ندارد. سیستم‌های آموزشی، رسانه‌ای، فرهنگ عمومی، امنیتی، غذائی، دادگستری، اقتصادی، مدیریتی، حکومتی، خانوادگی، تولید و ابزارسازی، خدماتی، معماری و شهری و …که براساس فرآیندها و معادلات ارتباطی تعریف شده از طرف دین و گزاره‌های دینی فعال شده باشند می‌توانند با بهم‌پیوستگی خود، تجلی‌دهندة تمدن اسلام شوند.
از سوی دیگر، فرآیند تمدن‌سازی فرآیندی تدریجی و نیازمند بسترسازی‌های درازمدت است و تا نگرش نخبگان و دید عمومی به ضرورت سیستم‌سازی، و در سیستم‌سازی به ضرورت فرآیندسازی، و در تعریف فرآیندها به اهمیت داده‌های دین معطوف نشود، فضای حرکت به سوی تمدن اسلام شکل نخواهد گرفت.
با حرکت به سوی نظام‌سازی و سیستم‌سازی، احساس انتظار موعود فعال شده، تقویت می‌گردد؛ چرا که حس انتظار برآیند سه عاملِ: تشخیص نیاز، تشخیص کمال، قابل دسترس بودن کمال مورد نظر است. با تلاش برای طراحی سیستم‌های زندگی براساس گزاره‌های دین، سه عامل فوق تشدید می‌گردد و نفوس با اشتیاق بیشتر به مطالبة سیستم‌ها و نظام‌های دینی رو می‌آورند و نهضت فکری زمینه‌ساز برای ظهور و تحقق حکومت جهانی مهدوی گامی فراخ به پیش می‌گذارد.
کلیدواژه‌ها: پایان تاریخ، تمدن اسلام، سیستم و ساختار، فرآیند و جریان، گزاره دینی، حس انتظار، نهضت سیستم‌سازی
- عنوانِ “نظام‌سازی فقهی و حقوقی” در فراخوان به عنوانِ “تولید سیستم‌های دینی” در این مقاله تغییر داده شد.[↩]