بسم الله الرحمن الرحیم

دسته‌ها
محصولات

سیستم و مدل بیمه و تأمین اجتماعی اسلام

موضوع بحث:

 «توصیف ایده طراحی سیستم تامین اجتماعی و بیمه با اقتباس از نگرش اسلام»

مسألهٔ بحث:

نظام تامین اجتماعی و بیمه در اسلام چگونه است؟

فرضیهٔ بحث:

  1. اسلام، دارای سیستم بیمه و تامین اجتماعی است + اسلام، دارای استراتژی برای تامین اجتماعی است + اسلام، دارای استانداردها و پروتکل‌های تامین اجتماعی است.
  2. مقصود از سیستم تامین اجتماعی، کلیه فرآیندهای مربوط به «محافظت در برابر خطرها و بحرآنها + توانمندسازی برای زندگی مستقل» است به گونه‌ای که سبب حداقل آرامش روانی لازم فردی و اجتماعی شود. 
  3. شبکه مسائل تامین اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت (تفصیل بحث در: «شبکه مسائل تأمین اجتماعی») و فرضیه‌هایی در طول این بحث تولید شدند که صِرفاً جهت احتمال کارآیی عرضه می‌شوند:
  4. نیاز انسان به تامین، دارای سه لایهٔ «مدیریت بحران و موقعیت‌های اورژانسی وامدادی»، «حمایت برای بقاء و توانمند‌سازی برای فعال‌شدن»، «فرصت‌سازی برای رشد» است.
  5. برای هر کدام از موارد فوق، نیاز به نهاد و ساختاری جداگانه است.
  6. اصطلاح «تامین اجتماعی» و نهاد و ساختار مرتبط با آن به لایهٔ دوم (حمایت برایبقاء و توانمند‌سازی برای فعال‌شدن) اختصاص یابد با مرکزیت خانواده نَه فرد. (لایه اول، به نهادها و ساختارهای امدادی و انتظامی تحت نظارت وزارت کشور اختصاص یابد و لایهٔ سوم به نهادها و ساختارهای کارآفرینی و درآمدزایی و اقتصادی، تجاری اختصاص یابد.) لذا تعریف تامین اجتماعی و رفاه به صورت زیر پیشنهاد می‌شود:
  7. تامین اجتماعی= مجموعه قوانین، نهادها و فعالیت‌هایی که منجر به تحقق حداقل استانداردهای زندگی می‌شود.
  8. رفاه اجتماعی= مجموعه شرایطی که رضایتمندی فرد از زندگی را فراهم می‌سازد.
  9. لایه اول و لایه دوم توسط دولت با مشارکت مردم و لایه سوم توسط بخش خصوصی با نظارت دولت اداره شود.[۱]
  10. حیطه تامین اجتماعی، تابعی از فهرست ناهنجاری‌های زندگی و ناهنجاری‌های اجتماعی است.
  11. فهرست اقشار تحت پوشش تامین اجتماعی نیز تابعی از فهرست ناهنجاری‌های زندگی و ناهنجاری‌های اجتماعی است.
  12. اهداف تامین اجتماعی، تابعی از تعریف استاندارد حداقلی برای فرد و خانواده است. (تلاش برای تعریف ISO خانواده)
  13. کلیه افراد جامعه باید از ابتدای تولد تا تکفل بعد از مرگ، تحت پوششِ هر سه لایه تامین باشند. با فرآیند دسترسی آسان.
  14. وزارت تامین اجتماعی و امور خانواده، متولی رسمی «امور اجتماعی» قرار داده شود.
  15. هر فرد جامعه به محض تولد عضو صندوق بیمه ملی، صندوق پس‌انداز ملی، بورس ملی و صندوق بازنشستگی خواهد بود.
  16. هر فرد جامعه از ابتدای ورود به دبستان، عضو سازمان ملی مهارت‌ها خواهد بود.
  17. بیمه ملی «زندگی»، با تعیین حق بیمه مناسب، کلیه افراد جامعه را از ابتدای زندگی تا بعد از مرگ، در برابر آسیب‌ها و آفات و ناهنجاری‌ها (بالخصوص برای چهارحوزه سلامت، تحصیل، ازدواج و بیکاری) بیمه می‌کند.
  18. تامین منابع بیمه ملی «زندگی» از طریق تجمیع منابع زیر انجام خواهد شد: سرانه حق بیمه، کارسازی منابع زکات و خمس، صدقات، کفارات و جرائم، اوقاف، انفال، مشارکت و قرض‌الحسنه
  19. اولویت توانمندسازی افراد، بر تحقق مهارت‌های زندگی خواهد بود. و مهارت مدیریت مالی و تولید و خلاقیت و مهارت‌های حرفه‌ای از دبستان به آحاد مردم آموزش داده می‌شود.

مباحث و مفاهیم کلیدی مرتبط به این بحث:

فقه تمدنی (ص ۱۸۸)، اجتهاد سیستمی (ص ۵۵۹)، علم دینی (ص ۱۷۶)، نگرش سیستمی به دین (ص ۲۳۷)


  1. فرضیه یک تا چهار، رافع ابهام در مرزبندی میان خدمات بیمه‌ای و حمایتی، و رافع ابهام در میزان وابستگی و مشارکت دولتی است.[]

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.