بسم الله الرحمن الرحیم

دسته‌ها
محصولات

کتاب راهنمای تدریس با اقتباس از نگرش اسلام

«راهنمای تدریس»

با اقتباس از نگرش اسلام به علم و علم‌آموزی

علم، کشف واقعیت‌­ها است و علم آموزی تلاشی برای وصول به واقعیت‌­ها است و واقعیت هستی عظمت بی انتهای اوست. این کتاب ازسه محور تشکیل شده است: نگرش­‌ها (ارائه خط مشی و قالب کلی برای یک تدریس اثربخش)، راهبردها (ارائه برنامه‌­های عملی برای اجراء یک تدریس اثربخش) و راهکارها (ارائه برنامه‌­های عملی برای اجراء یک تدریس اثربخش) تدریس، فعال سازی ذهن و روح علم ­آموز برای بازسازی مطلب درس است؛ تدریس، انتقال اطلاعات به ذهن علم ­آموز است. ابزاراصلی تدریس اثربخش، طرح مسأله‌­ای است که تفکر علم آموز را برانگیزاند. استادی موفق است که به علم ­آموز بیاموزد چگونه از مطالب درس برای حل مشکلات زندگی وبهینه‌سازی آن استفاده کند.

نگرش اسلام به آیندهٔ بشریت، برقراری تمدّن یکپارچه جهانی براساس آموزه‌های اسلام و حرکت به سوی ایجاد و تقویت مستمر احساس حضور خدا در تمام جوانب زندگی است.

از آنجائی که هویت تمدن، زندگی جمعی در سیستم‌های بهم‌پیوسته است، برای تمدن‌سازی نیازبه سیستم‌سازی است و هر اندیشهٔ تمدن‌ساز برای تحقق تمدنِ مورد نظرش چاره‌ای جز طراحی و اجرای نظام‌ها و سیستم‌های به جریان اندازندهٔ ابعاد مختلف زندگی ندارد. سیستم‌های آموزشی، رسانه‌ای، فرهنگی، امنیتی، قضائی، اقتصادی، مدیریتی، حکومتی، خانوادگی، غذائی، تولیدی، توزیعی، خدماتی، معماری و شهری و…که براساس فرآیندها و معادلات ارتباطی تعریف شده در گزاره‌های دین، فعال شده باشند می‌توانند با بهم‌پیوستگی خود، تجلی دهندهٔ تمدن اسلام شوند.

ازسوی دیگر، فرآیند تمدن‌سازی فرآیندی تدریجی و نیازمند بسترسازی‌های درازمدت است؛ وتا نگرش نخبگان و دید عمومی به ضرورت سیستم‌سازی، و در سیستم‌سازی به ضرورت فرآیندسازی، و در تعریف فرآیندها به اهمیت داده‌های دین معطوف نشود، فضای حرکت به سوی تمدن اسلام شکل نخواهد گرفت.

جریان تولید علم و نهضت نرم‌افزاری، زیرساختی است که فضای حرکت به سوی تمدن‌سازی را فعال می‌کند. حوزه‌های علمیه، در این جریان، عهده‌دار ترسیم نقشه راه و ارائهٔ شاخصه‌ای راهبردی هستند، و این شاخص‌ها باید به گونه‌ای ارائه شوند که متخصصین علوم تجربی وانسانی بتوانند برای طراحی سیستم‌های زندگی استفاده کنند. بنابراین ضروری است که آموزش طلاب در تغییر و تحولات نظام آموزشی و تحقیقاتی و تربیتی، به سوی دست‌یابی بهاین توانایی مدیریت شود. مجموعه حاضر، پیشنهادی برای فعال‌سازی علوم و معارف حوزوی، در راستای این هدف است.

 «مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام» با تلاش برای حرکت در مسیر تولید علم وکارآمدسازی حوزه‌ها، چاپ و نشر متون آموزشی در عرصه روش شناسی را در دستور کار خودقرار داده است. متن حاضر تحت عنوان «راهنمای تدریس با اقتباس از نگرش اسلام به علم و علم آموزی» تألیف حجهٔ السلام والمسلمین حاج شیخ عبدالحمید واسطی به عنوان یک متن آموزشی برای اساتید و فضلای حوزه های علمیه تألیف شده که از مجموعه متون روش شناسی اسلامی مؤسسه می باشد.

فهرست کتاب:

  • فصل اول: نگرش سازی
    • محور اول: کارگاه معرفت‌شناسی
      • ماهیت علم
      • ذهن و حقیقت آن
      • تعریف “حقیقت”
      • علم در آیات و روایات
      • ماهیت فهم
      • اصول فعالیت‌های ذهن
      • لایه‌های فهم
      • جدول سطوح فهم و ادراک
        • سطح اول: سطح حافظه‌ای
          • هویت حافظه
          • روش‌های رشد حافظه
          • طبقه‌بندی ذهن
          • نمایه بر متن و آدرس‌دهی
        • سطح دوم: فهم اولیه
          • رابطه نیاز و فهم
          • رابطه سؤال و فهم و مهارت طرح سؤال
        • سطح سوم: فهم کاربردی
          • مهارت حل مسأله
          • الگوریتم‌سازی
        • سطح چهارم: فهم تحلیلی
          • تعریف تجزیه
          • تعریف ترکیب
          • نگرش شبکه‌ای (سیستمی)
          • تعریف نگرش
          • تعریف شبکه (سیستم)
          • الگوی تفکر شبکه‌ای
          • مدل سازی
        • سطح پنجم: فهم استدلالی و نقادانه
          • تصمیم‌گیری و انتخاب
          • مهارت تحلیل محتوا
          • بررسی و مطالعهٔ تطبیقی
        • سطح ششم: فهم شهودی و تفکر خلاّق
          • تفکر خلاق
          • ساختن آیندهٔ زندگی
      • نتیجه کارگاه معرفت‌شناسی
    • محور دوم: کارگاه رفتارشناسی
      • تعریف عمل و رفتار
      • سطوح احساسی و روانی در آموزش
      • جدول اهداف احساسی و گرایش‌های روحی
      • سطوح مهارتی و عملی در آموزش
      • جدول اهداف مهارتی و عملی
      • نتیجه کارگاه رفتارشناسی
    • محور سوم: کارگاه یادگیری‌شناسی
      • تعریف یادگیری
      • فرآیند یادگیری
    • نتیجه‌گیری از فصل اول (نگرش‌سازی)
      • تعریف تدریس
      • نقش استاد در فرآیند تدریس
  • فصل دوم: برنامه‌ریزی وراهبردسازی (الگوی کلی تدریس)
    • ساختار فصل و اهداف آن
    • تعریف برنامه‌ریزی و مراحل آن
    • مراحل برنامه‌ریزی برای یک تدریس
    • هدف‌گذاری آموزشی
    • قالب یک مقاله تحقیقی
    • ابزارهای سه‌گانهٔ تدریس
  • فصل سوم: راهکارهای اجرائی (روش تدریس موفق)
    • ساختار فصل و اهداف آن
    • ماهیت روش
    • انواع روش‌ تدریس
    • روش برتر (روش کارگاهی)
    • الگوریتم روش کارگاهی
    • طرز تهیه طرح درس
    • قالب کلی طرح درس
    • الگوریتم اجراء درس در کلاس
    • جدول ارزیابی فعالیت کلاسی
    • نمونه برگه‌های کارگاهی
    • نقطهٔ مرکزی فعالیت استاد
    • نتیجه‌گیری
    • نمونهٔ ارزیابی‌ روش تدریس
  • فصل چهارم: سنجش و ارزیابی
    • ساختار فصل و اهداف آن
    • ماهیت ارزیابی
    • فلسفه ارزیابی
    • روش ارزیابی
    • تهیه طرح امتحان
    • قالب‌ سؤالات مناسب با اهداف آموزشی
    • انواع سؤالات (تعیین شکل سؤالات)
    • اقدامات لازم برای برگزاری امتحان
    • برگه خودارزیابی
    • تصحیح اوراق امتحانی
    • برگه ارزیابی جامع علم‌آموز
  • سخن آخر
  • کتاب‌شناسی تدریس

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.