بسم الله الرحمن الرحیم

دسته‌ها
مبانی

کتاب نگرش سیستمی به دین

معرفی کتاب «نگرش سیستمی به دین»

موضوع کتاب:

  1. بررسی هویت نظام‌واره بودن کل دین، و مولّد بودن دین نسبت به نظام‌ها و سیستم‌های کلان تمدنی
  2. بررسی ظرفیت معنایی گزاره‌های دین نسبت به تولید راهبردها برای سیستم‌های تمدنی

مسألهٔ کتاب:

آیا دین، متمرکز بر مسائل عبادی و توصیه‌های اخلاقی فردی است یا اینکه متمرکز بر ارائه نظام فکری معرفتی، نظام حقوقی قانونی و نظام فرهنگی اخلاقی در مقیاس فردی و اجتماعی است و برای کلیه لایه‌های نیازهای بشر، راهبرد (نه راهکارها و ابزارهای عملیاتی) ارائه کرده است؟

فرضیهٔ کتاب:

دین، یک منظومه کلان حاوی راهبردهای لازم برای تولید نظام‌ها و سیستم‌های تمدنی است و گزاره‌های دین، صرفاً توصیف‌های تکوینی یا قواعد حقوقی یا توصیه و تجویزهای اخلاقی فردی نیستند بلکه تمام گزاره‌های آن دارای لایه‌ معنایی راهبردی و برنامه‌ای نیز هستند و در مقیاس کلان اجتماعی معنادار می‌باشند.

نتایج، آثار و لوازم پذیرش فرضیه:

نمونه‌هایی از ظرفیت برنامه‌ای و راهبردی گزاره‌های دین:

فهرست کتاب:

  • کلیات، طرح موضوع و هدف از بحث:
    • مسالهٔ بحث و ضرورت توجه به آن 
    • محور اول: “مدیریت زندگی جمعی”
    • محور دوم: “محیط رقابت” 
    • محور سوم: “کارآمدی” 
    • محور چهارم: “دین”
    • مفاهیم تحقیق: استراتژی، نگرش‌سازی، راهبردسازی، راهکارسازی، خط‌مشی، تصمیم‌سازی، چرخه، سیستم و شبکه، متغیر، رفتار سیستم، تحلیل سیستم، تفکر سیستمی، مدل و الگو، ضریب اهمیت، اولویت‌گذاری، نقطه ثقل، شاخص پایه، نقطهٔ بحران، بهینه‌سازی، مهندسی اجتماعی، الگوهای جایگزین، بازخورد، آینده‌سازی، چگونه آینده را بسازیم؟
    • فرضیه بحث 
    • سابقهٔ بحث: مقاله” فقه، زمان و نظام‌سازی”، کتاب”ساختار کلان نظام اقتصادی اسلام”، مرکز تحقیقاتی”فرهنگستان علوم اسلامی”
    • تفاوت این تحقیق با موارد فوق
  • بدنهٔ بحث:
    • الف. تعریف دین و منشأ دین
    • ب. اهداف دین
    • ج. قلمرو دین و لایه‌های دین
    • د. ذاتیات دین 
    • ه. زبان دین
    • و. فهم دین:
    • فهم متن چگونه حاصل می‌شود و چگونه تعمیق می‌گردد؟
    • روش دست‌یابی به فهم تحلیلی 
    • روش دست‌یابی به فهم استدلالی ونقادانه 
    • روش دست‌یابی به فهم خلاق
    • اجتهاد و استنباط 
  • سیستم و نگرش سیستمی 
    • تعابیری راجع به نگرش سیستمی درموضوعات مختلف 
    • مدل‌سازی و طراحی سیستم
    • روش طراحی مدل 
    • ملاک اعتبار یک مدل
    • مدل‌ها و سیستم‌های فازی 
    • منطق فازی در گزاره‌های دین
  • استراتژی و گزاره‌های استراتژیک
    • هویت استراتژی و استراتژی‌سازی
    • دین به عنوان یک سیستم در عرصهٔ استراتژی 
  • ضمیمه‌ها:
    • ضمیمه یک: نمودار تقسیم‌بندی وقلمروسازی بحث “دین‌پژوهی”
    • ضمیمه دو: فهرست برخی از مراکزتحقیقاتی قم 
    • ضمیمه سه: معرفی سه مرکز مطالعاتی وتحقیقاتی علوم اسلامی
    • ضمیمهٔ چهار: مقالات منتشره تا زمستان۱۳۸۱ در زمینهٔ فقه سیاسی اسلام
    • ضمیمهٔ پنج: متن روایت حضرت صادق علیه‌السلام در جواب یکی از اطرافیان به نام “مُفَضَّل” (مربوط به بحث هویت دین واهداف آن)
    • ضمیمهٔ شش: یادداشت شهید مطهری راجع به تأثیر قاعدهٔ الواحد در زندگی ایشان (مربوط به بحث هدف‌داری دین و هستی)
    • ضمیمهٔ هفت: فهرست آیاتی که مناسبتی با بحث هدف دین و ارسال رُسُل دارند
    • ضمیمهٔ هشت: تفسیر علامه طباطبایی درالمیزان از آیه ۲۱۳ سوره بقره (مربوط به بحث هویت دین و اهداف آن)
    • ضمیمهٔ نُه: روایت بیانگر فلسفهٔ نبوت و قوانین الهی از حضرت رضا علیه‌السلام
    • ضمیمهٔده: روایت مربوط به بحث ذاتیات دین
    • ضمیمهٔ یازده: عبارات تفسیرمجدالبیان (در مورد وضع الفاظ برای روح معانی)
    • ضمیمهٔ دوازده: تحقیقی راجع به سندکتاب مصباح‌الشریعه
    • ضمیمهٔ سیزده: نمونه‌یی از مفاهیم فازی به کار رفته در آیات و روایات 
  • نمونه عملی: نان در اسلام (بررسی استراتژی اسلام در چرخه از تولید تا مصرف نان)
    • استراتژی کلان غذا و امنیت غذایی
    • شاخصه‌های امنیت غذایی
    • تعریف پارادایم جانشین برای دست‌یابی به نان
    • استراتژی انتخاب دانه برای کشت
    • استراتژی آرد کردن
    • استراتژی تخمیر
    • استراتژی اندازهٔ نان
    • استراتژی میزان حرارتِ پخت
    • استراتژی میزان حرارت نان پس ازتولید
    • استراتژی مصرف
    • مدل‌سازی از گزاره‌های استراتژیک اسلام دربارهٔ چرخهٔ نان:
  • منابع
    • الف. کتاب‌ها
    • ب. مقالات
    • ج. پایگاه‌های اطلاعاتی

(تفصیل بحث در: «نگرش سیستمی به دین»)

مباحث و مفاهیم کلیدی مرتبط به این بحث:

تمدن سازی، علم دینی، دین راهبردی، استراتژی‌های دینی، نگرش سیستمی به دین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.