انتشار در: فصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، پاییز و زمستان ۱۳۹۷، سال یازدهم، شمارهٔ ۲۲، از ص۲۱۱ تا ۲۳۰ بسم الله الرحمن الرحیم سه گلوگاه برای گسترش قلمرو اجتهاد چکیده هدف مقاله تعریف، تفسیر و تبیین زیرساختهای «تفقه در مقیاس کلان» یا «اجتهاد نظامساز و تمدنساز» است. مسأله مقاله این است که قلمرو اجتهاد، عملاً […]
دسته: مبانی
بسم الله الرحمن الرحیم
انتشار در: نشریه آموزههای نوین کلامی بهار و تابستان ۱۳۹۷ – شماره ۲ بسم الله الرحمن الرحیم بررسی هویتشناختی و مصداقشناختی «ذاتیات دین» چکیده مقاله: با توجه به پیشفرضِ “خاتمیت و کمالِ دینِ اسلام”، سوالی پدید میآید که: دینِ خاتَم، با تغییرات جاری در زندگی بشر تا پایان تاریخ، چه رفتاری دارد؟ آیا تمام گزارههای […]
بسم الله الرحمن الرحیم چکیده: تحقق جامعه و دولت اسلامی در راستای تمدن نوین اسلامی مستلزم تولید ساختارها و سیستمهای پاسخگو به تمامی نیازهای معرفتی، قانونی و فرهنگی است. از این رو اسلام با داعیهٔ تأمین کمال بشری و نیل به سعادت اخروی، باید مسیر رسیدن به این هدف را در دنیا مشخص و تدوین […]
مبانی اجتهادی
موضوع بحث: «بسته مبانی لازم برای اجرای عملیات اجتهاد فقهی» چیست؟ چرا و چگونه؟ مساله بحث: اجرای روشمند عملیات اجتهاد، نیازمند استفاده از مسائلی در ادبیات، منطق، تاریخ، فقه، اصول، تفسیر، حدیث، رجال و …است؛ در هر کدام از علوم مذکور، مبانیای که کثیرالاحتیاج هستند کدامند؟ پیش فرض ها: ۱. اجتهاد ، بهمعنی عام، تلاش روشمند برای […]
هویت تربیت
موضوع بحث: «تربیت» چیست؟ چرا؟ و چگونه؟ مساله بحث: سازه تربیتی مطلوب چگونه است؟ (سازه = مجموعه محوربندی شده، هدفگذاری شده، شاخصگذاری شده) پیش فرض ها: ۱. انسان = موجود زنده با بدنی حیوانی، و با قابلیت گسترش ادراک و اراده در مقیاس شبکه هستی. (حیّ مُتالّه) ۲. این انسان دارای نیروی حرکتزای غریزه، فطرت، احساسات […]
معنی زندگی
موضوع بحث: معنی زندگی مساله بحث: «معنی زندگی» چیست؟ چرا لازم است؟ و چگونه حاصل میشود؟ پیش فرض ها: زندگی = مجموعه فعالیتهای فکری، احساسی و رفتاری فردی و جمعی که برای رفع نیازها و رسیدن به اهداف صورت میپذیرد. معنی = ادراکی از یک پدیده که با ادراکات قبلی فرد ارتباط برقرار کرده باشد (در منظومه فکری فرد، […]
هویت، حقوق و تکالیف زن
موضوع بحث: «هویت، حقوق و تکالیف زن» در پارادایم شبکهای مسألهٔ بحث: موقعیت و جایگاه زن در شبکهٔ هستی چگونه است؟ موقعیت زن در الگوی اسلامی پیشرفت چیست؟ با چه برنامهای میتوان رشد حداکثری را برای زنان در جامعه ایجاد کرد؟ با وجود یکسانی مرد و زن در هویت انسانی، چه عاملی سبب تفاوت حقوقی […]
مبنای آزادی شناسانه
موضوع بحث: «مبنای آزادیشناسانه» در پارادایم شبکهای مسألهٔ بحث: آیا هر فردی برای اِعمال تمایلاتش در هر شرایطی، آزاد است؟ محدوده «آزادی» کجاست؟ نسبت «دین» با «آزادی» چیست؟ فرضیهٔ بحث: آزادی= اِعمال اراده برای رسیدن به تمایلات فردی و جمعی، بدون دخالت دیگران اصل بر «آزادی» است. (دقت شود: یعنی هر جا دلیلی بر محدود […]
مبنای دین شناسانه
موضوع بحث: «دین» چیست؟ چه محتوایی دارد؟ چه قلمرویی دارد؟ چه انتظاری از آن میرود؟ جه زبانی دارد؟ (بستهٔ مبنای دینشناسانه در پارادایم شبکهای) مسألهٔ بحث: آیا دین، ظرفیت آگاهیبخشی و راهبری زندگی بشر در همه جوانب مادی و معنویاش را دارد؟ فرضیهٔ بحث: دین، مجموعه گزارههای توصیفی و توصیهای است که دارای منشأ وحیانی […]
