فهرست مطالب:
۱. فرضیه هویت توسعه براساس نگرش اسلام
۲. فرضیهٔ محورهای توسعه براساس نگرش اسلام
۳. فرضیه مدل توسعه براساس نگرش اسلام
۴. فرضیه بازه زمانی برنامه توسعه براساس نگرش اسلام
۵. فرضیه مرکز ثقل و نقطه شروع برنامه توسعه براساس نگرش اسلام
۶. راهبردهای توسعه در محور سیاست و تصمیمگیری
۷. راهبردهای توسعه در محور آموزش
۸. راهبردهای توسعه در محور پژوهش
۹. راهبردهای توسعه در محور مدیریت اجرایی
۱۰. راهبردهای توسعه در محور بهداشت و سلامت جسمی و روانی
۱۱. راهبردهای توسعه در محورحقوق، قانون و دادرسی
۱۲. راهبردهای توسعه در محور خانواده و جمعیت و سرزمین
گزارش علمی تحقیق
«برنامه توسعه براساس نگرش اسلام»
قسمت اول
شیخ عبدالحمید واسطی
مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام
مشهد مقدس – ربیع الثانی۱۴۲۹
۱. فرضیه هویت توسعه براساس نگرش اسلام:
پس از بررسی و تحلیل نظرات ارائه شده در هویت و تعریف توسعه[۱]، تعریف زیر پیشنهاد میگردد:
توسعه عبارتست از:
تولید رفتارهای شبکهای منجر به ارتقاء کیفیت زندگی[۲]
مقصود از اصطلاح «شبکهای» معادله مطلوبیتی که برآیند پنج مؤلفه زیر است:
- مطلوبیت جسمی
- مطلوبیت فکری و روانی
- مطلوبیت محیطی
- مطلوبیت جمعی (امنیت پنجبُعدی خانواده، سازمان، شهر، کشور، بینالملل)
- مطلوبیت پایدار (با میل به سوی بینهایت= ابدیت)
مقصود از ارتقاء، افزایش رضایتمندی است.
پس از بررسی و تحلیل نظرات ارائه شده در شاخصهای کیفیت زندگی[۳] و استخراج این شاخصها از گزارههای دین، شاخصهای زیر پیشنهاد میگردد:
۱.آگاهی ۲.امنیت ۳.سلامتی ۴. درآمد مناسب ۵. ارتباطات موثر ۶. آرامش روحی
در دو سطح خُرد و کلان کشوری و جهانی
مهمترین مفهوم در این قسمت مفهوم «شبکه» است و در مفهوم «شبکه»، مرکز ثقل بر مفهوم «ابدیت» است.
تمایز اصلی تفکر اسلام با تفکرات دیگر در مباحث توسعه، مدرنیته، تغییر و تحول، پایداری، بهینهسازی، رشد، معنای زندگی، آرامش، کیفیت زندگی، اسلوب زندگی، منفعت، خوب و بد، باید و نبایدهای حقوقی و اخلاقی، بر مفهوم شبکهای بودن زندگی با شاخصه «ابدیت» متمرکز است. این مفهوم، خود را در مدل توسعه پیشنهادی در شاخص «احساس حضور خدا»، نشان خواهد داد. یعنی سیستمها به گونهای طراحی شدهاند که علاوه بر اثر خاصِ مورد انتظار از آنها (مانند ایجاد سلامت در سیستم بهداشتی، ایجاد درآمد کافی در سیستم اقتصادی)، احساس حضور خداوند در هستی و زندگی را برای افرادی که با این سیستمها مواجه میشوند تقویت کند.
۲. فرضیهٔ محورهای توسعه براساس نگرش اسلام:
پس از بررسی محورهای مختلف ارائه شده در برنامههای توسعه، و بررسی گزارههای دین در مورد محورهای اساسی زندگی، محوربندی برنامه توسعه براساس نگرش اسلام به شرح زیر پیشنهاد میگردد:
ساختار برنامه توسعه در چهار بخش کلان:
- ارتباط با خود (بدن _ فکر _ روح و احساس_ رفتار و عمل)
- ارتباط با همنوع (خانواده _ محیط کار _ جامعه_ بین الملل)
- ارتباط با محیط زیست
- ارتباط با خدا (لمس و احساس ماوراء و شبکه هستی)

برنامه توسعه پاسخگوی سؤالات زیر است: (چگونگیها)
- چگونه به هدف زندگی برسیم؟
- چگونه روح سالم داشته باشیم؟
- چگونه فکر و ذهن فعال و خلاق داشته باشیم؟
- چگونه بدن سالم و قوی داشته باشیم؟
- چگونه ارتباط مطلوب با دیگر انسانها داشته باشیم؟
- چگونه محیط زندگی سالم داشته باشیم؟
- چگونه نیازهای خود را به راحتی برطرف کنیم؟
۳. فرضیه مدل توسعه براساس نگرش اسلام:
پس از بررسی الگوها[۴]، مدلها[۵] و استراتژیهای[۶] مختلف ارائه شده در برنامههای توسعه، و بررسی گزارههای دین در مورد راهبردهای رشد و تعالی، مدل توسعه براساس نگرش اسلام به شرح زیر پیشنهاد میگردد:
یعنی در صورتی توسعه محقق میگردد که:
ساختارها و سیستمها در کشور براساس شاخصهای مهارتی تعریف و توسط انسانهای ماهر مدیریت شوند. پس:
چتر راهبردی حاکم بر برنامه توسعه، ایجاد توانایی تولید و تغییر رفتارها است.
یعنی در صورتی توسعه محقق میگردد که:
اغلب اکثر افراد جامعه توانایی دستیابی به اطلاعات صحیح و مفید را داشته و بتوانند از این اطلاعات در عمل استفاده کنند و رفتارهای نافع از خود بروز دهند و از بروز رفتارهای مضرّ جلوگیری کنند و براساس نگرش اسلام، احساس آنها از حضور خداوند و موقعیت او در زندگیشان، بطور مستمر افزایش یابد.
(تغییر رفتارهای علمی و آموزشی، تغییر رفتارهای اقتصادی، تغییر رفتارهای خانوادگی، تغییر رفتارهای کلامی، تغییر رفتارهای فرهنگی، تغییر رفتارهای عبادی، تغییر رفتارهای قدرتی، تغییر رفتارهای صنعتی، تغییر رفتارهای مصرفی، تغییر رفتارهای رسانهای، تغییر رفتارهای بینالمللی)
این توانایی برای مدیریت رفتارها در صورتی در جامعه عمومی میشود که طراحی سیستمها و ساختارهایی که گردش افراد جامعه در آنها جریان دارد، به هدف ایجاد مهارتِ «تغییر رفتار» صورت گرفته باشد.[۷]
۴. فرضیه بازه زمانی برنامه توسعه براساس نگرش اسلام:
برنامه توسعه و ساختار مدیریتی آن نیازمند بازه زمانی هفت ساله است و برنامهها و مدیریتهای چهار یا پنجساله موجب اتلاف منابع است.
۵. فرضیه مرکز ثقل و نقطه شروع برنامه توسعه براساس نگرش اسلام:
مرکز ثقل برنامه توسعه براساس نگرش اسلام، سیستم آموزشی (در توسعه از پایین به بالا) و سیستم تصمیمگیری (در توسعه از بالا به پایین) است. که همزمان باید فعال شوند. فعالکننده و فعالنگاهدارنده حرکت سیستم توسعه، تیم مدیریتی ماهر است. بنابراین منطقه همپوشانی این سه عامل، نقطه شروع برنامه توسعه براساس نگرش اسلام خواهد بود:

یعنی در صورتی توسعه کشوری محقق خواهد شد که:
هرم پیشنهادی تصمیمگیری در محور سیاست و تصمیمگیری برنامه آموزشی پیشنهادی در محور آموزش را برای تولید مدیران و مجریان آموزشی فعال کند. و این فضا در کلیه ساختارها و سیستمهای کشوری جریان یابد. (تولید نیروی انسانی دارای مهارتهای شبکهای) و سیستم کنترل کیفیت ملی (امربمعروف و نهیازمنکر)، بر کیفیت مهارتها نظارت داشته باشد.
براساس فرضیههای فوق در هر یک از محورهای برنامه توسعه براساس نگرش اسلام، راهبردهای آتی پیشنهاد میگردد.
۶. راهبردهای توسعه در محور سیاست و تصمیمگیری:
توضیح:
دولت موظف است ظرف مدت یکسال پیشنهاد تغییر ساختار تصمیمگیری در کشور را به شرح زیر آماده و اجرایی نماید:
پایه سیستم تصمیمگیری و اجرایی کشور، بر مجامع علمی، اصناف و نهادهای رسمی که هر کدام متکفل یکی از نیازهای جامعه هستند و افراد دارای اطلاع و علم مربوطه و تجربه کاری درباره آن موضوع را گردهم آوردهاند، قرار داده شود. بدین ترتیب که:
وزیر و مدیر هر کدام از دستگاههای دولتی، توسط هرم انتخابی لایهبه لایه خبره و هوشمند این مجامع که از شهر به کشور رو به بالا میرود، براساس صلاحیتهای تخصصی انتخاب شود و وزیر نماینده صنف تخصصی مربوط به خود باشد.
پیشنیاز این تغییر، ایجاد یا اصلاح یا تقویت انجمنهای علمی و مجامع رسمی کشوری برای هر یک از اصناف است.
(انجمن ملی پزشکان، انجمن ملی مهندسان، انجمن ملی جامعهشناسان، انجمن ملی معادن، انجمن ملی اساتید، انجمن ملی معلمان، انجمن ملی هنرمندان، انجمن ملی کارگران، انجمن ملی دانشآموزان، انجمن ملی خانهداران، انجمن ملی زنان، انجمن ملی بازنشتگان و…) هر فردی از افراد ملت در یک فرهنگسازی عمومی موظف به احراز یک هویت صنفی متناسب با علم و تجربیاتش میگردد.
در این صورت مشارکت حداکثری در نظام تصمیمگیری و اجرایی کشور ایجاد شده و سیستم تصمیمگیری به سیستم تصمیمگیری داناییمحور تبدیل میگردد.
وقتی وزیر اقتصاد نماینده انجمن ملی اقتصاددانان کشور باشد، وزیر بهداشت نماینده انجمن ملی پزشکان و پیراپزشکان و نهادهای متکفل امور بهداشتی و بهزیستی باشد و…، کلیه مراکز علمی و دانشگاهی و تحقیقاتی در مسائل عینی و کاربردی جامعه درگیر شده و فرآیند تولید علم و نوآوری، فرآیند مشارکت عمومی، ثبات و اعتماد عمومی سمت وسوی واقعی خواهد یافت.
تکمله:
کلیه وزراء و مدیران عالی و میانی در دولت، پس از موفقیت در دوره کاربردی «مدیریت کیفیت» و دوره کاربردی «روش تصمیمگیری اثربخش» که توسط انجمن علمی مدیریت کشور تعریف و تایید صلاحیت میشود، مجازند تا فعالیت اجرایی خود را آغاز نمایند.
۷. راهبردهای توسعه در محور آموزش:
توضیح:
- دولت موظف است ظرف مدت یکسال از طریق انجمنهای علمی مرتبط با موضوع آموزش، دستورالعمل و مقررات لازم برای شیوه آموزش خلاق و مهارتمحور را تدوین و اجرایی نماید.
- دولت موظف است ظرف مدت برنامه، به تدریج کتب آموزشی مقاطع مختلف تحصیلی را براساس نیازها، مشکلات و مسائل موجود و پیشبینی شده در زندگی شبکهای متصل به ابدیت که از طریق انجمنهای علمی مربوطه تعیین میشود براساس قالب حلمسأله و تفکر خلاق بازسازی نماید.[۹]
- آموزش مهارتهای زندگی در اولویت اول و مهارتهای شغلی در اولویت دوم قرار دارد.
- دولت موظف است ظرف مدت برنامه، به تدریج شاخصهای سنجش و ارزیابی آموزشی را به شاخصهای مهارتی تبدیل کرده و اعطای مدارک صرفا براساس مهارتهای افراد صورت گیرد. در این صورت میتوان شرایط سنی یا جنسیتی یا محیطی و…را حذف کرده و آزمون ورودی به مراکز آموزشی نیز برداشته شود و محیط علمی به طور کامل در اختیار همه افراد قرار گیرد. یعنی:
شرط استخدام و کاریابی چه در بدنه دولت و چه در مراکز خصوصی، فقط احراز مهارتهای لازم برای موضوع مربوطه است و مدرک تحصیلی نیاز ندارد. هر کس در هر شرایطی که بتواند از عهده آزمونهای مهارتی دستگاه مربوطه برآید، استخدام خواهد شد.
سطح حقوق دریافتی براساس کمیت و کیفیت مهارتها تعریف و اعلام میگردد.
هر فرد یا مجموعهای در داخل یا خارج از کشور که بتواند افراد دارای مهارتهای مورد نظر را تربیت کرده و موفق به احراز شاخصها نماید، به ازای هر یک نفر، دریافتی از دولت خواهد داشت.
- دولت موظف است آموزش را به دو هفت سال تفکیک نماید، و هفت سال اول (از هفت تا چهاردهسالگی) را براساس ضوابط فوق بازسازی و پشتیبانی خاص نماید به طوریکه بهترین معلمان و بیشترین بودجه و فضا اختصاص به این دوره داشته باشد.
- چشمانداز این سیاست چنین است که:
در افق ۱۴۰۴ کلمه ایرانی معادل است با فردی که دارای توانایی حل مسأله و تصمیمگیری هوشمند، توانایی ارتباط موثر، امید به زندگی و مهارت شغلی با کیفیت میباشد.
۸. راهبردهای توسعه در محور پژوهش:
توضیح:
- دولت موظف است برنامه آموزشی مناسب برای ایجاد مهارت تحقیقات خلاق را ظرف مدت یکسال تهیه و اجرایی نماید، به طوریکه مهارت فوق در انتهای برنامه در فضای عمومی تحقیقات کشوری نهادینه شده باشد.
- دولت موظف است مزیت نسبی موجود در فضای علوم انسانی را کاربردی سازد و تولیدات مغزافزارانه و نرمافزارانه را در اولویت برنامهریزی و تخصیص منابع انسانی هوشمند و تخصیص بودجه قرار دهد.
مقصود از کاربردیسازی، ملموس نمودن آثار نظریات و مدلهای پردازش شده در علوم انسانی در روند زندگی روزمره جامعه است.
براساس استراتژی مهارت محوری در برنامه، تعیین و تعریف شاخصهای مهارتی در خروجی رشته های علوم انسانی باید در جهت کاربردی سازی این علوم انجام یابد به طوریکه محصولات این رشتهها راهکارهای اجرایی برای ارتقاء کیفیت زندگی مردم ارائه دهند.
- دولت موظف است شیوهنامه تحقیقات و کیفیت مراکز تحقیقاتی را براساس شاخصهای زیر بازنگری و اجرایی نماید:
- مهارت سؤالپردازی
- مهارت کشف سرچشمهها و معادلات بنیادین
- مهارت جستجوی ارتباطات و متغیرهای درونی و بیرونی موضوعات (نیازمند مهارت نگرش شبکهای و میانرشتهای)
- مهارت انتخاب، تصفیه و ثبت اطلاعات براساس کارآمدی
- مهارت مطالعات تطبیقی و روندیابی
- مهارت آیندهنگری و تصمیمسازی
- مهارت شبیهسازی عملیاتی اطلاعات و الگوها
- مهارت بهبود مستمر
- مهارت مدیریت احساس
- مهارت عبودیت
- در تحقیقات بنیادین، حاکم شدن استراتژی کشف ذرات بنیادین و معادلات ساختارساز در کلیه موضوعات و علوم راهبرد مرکزی است.
۹. راهبردهای توسعه در محور مدیریت اجرایی:
توضیح:
دولت موظف است:
- مدیریتِ موجود را به سوی مدیریتِ خلاق (برآیند مدیریت وحدتگرا، کثرتگرا، مشارکتی، بهرهور، سیستمی، استراتژیک، کیفیت محور، تولید محور) تحول و ارتقاء بخشد.
- استاندارد مدیریت و کیفیت مدیریت را از طریق انجمن مدیریت ملی، تولید و اجرایی نماید.
- شاخصهای مهارتی مورد نظر را با برگزاری دورههای آموزشی مهارتی (و نه نظری)، در مدیران موجود محقق نماید. و کلیه مراکز دولتی موظف به اخذ گواهینامه کنترل کیفیت براساس استاندارد انجمن مدیریت ملی، تا انتهای برنامه میباشند.
- تیمی از کارشناسان را تشکیل دهد تا از میان دانشآموزان ابتدائی، افراد دارای قابلیت مدیریت و هوشمندی برنامهریزی و اجرا را شناسایی کرده و به مراکز آموزشی ویژه منتقل نماید.
برنامه آموزشی این مراکز توسط انجمن مدیریت ملی، و با تایید وزارت آموزش و پرورش و وزارت آموزش عالی، تدوین میگردد. و شاخصهای خروجی این مراکز باید شاخصهای مهارتی باشد.
- سیستم استخدامی را از مدرکمحوری به مهارتمحوری تغییر دهد.
- براساس سیستم مهارتمحوری و کنترل کیفیت، باید نیروهای انسانی راکد در سیستم، تصفیه شوند و استخدامهای بدون قابلیت اخراج حذف گردد. چشمانداز این راهبرد چنین است که در انتهای برنامه، همه میدانند که فقط با حفظ کیفیت در محصول کاری خود میتوانند به حیات شغلی خود ادامه دهند.
- دولت موظف است سیستم ارزیابی کیفیت کاری نیروهای انسانی را به شاخص رضایت مشتری و مراجعهکننده وابسته نماید و آییننامه لازم در این جهت را تهیه کند.
- نظام بازنشستگی و سوابق کاری از ادارات به وزارت کار و رفاه اجتماعی منتقل شود و هر فردی در هر مرکز عمومی یا خصوصی ثبت شده مورد تایید وزارتخانه که پذیرفته شده و به هر مقدار که کار کرده است، در این وزارتخانه ثبت گردد.
۱۰. راهبردهای توسعه در محور بهداشت و سلامت جسمی و روانی:
توضیح:
دولت موظف است:
- استانداردهای سلامت جسمی، روانی، محیطی، خانوادگی، کاری را از طریق انجمن ملی سلامت دریافت و از طرق مختلف[۱۰] به صورت یک فرهنگ عمومی اشاعه دهد. به طوریکه وقتی از یک دانشآموز دبستانی سؤال شود که انسان سالم چگونه انسانی است؟ خانواده سالم چگونه خانوادهای است؟ محیط کاری سالم چگونه محیطی است؟ پاسخهای ملموس و کاملا مشخص و شفافی به صورت فهرستی از شاخصهای جسمی و روحی ارائه دهد. (استاندارد بدن سالم، استاندارد روح سالم، استاندارد خانواده سالم، استاندارد سازمان سالم)
- دولت موظف است الگو و اولویت تخصیص بودجه به امور ورزشی را براساس پروتکل استاندارد بدن سالم تعیین کند.
- در الگو و اولویت تخصیص بودجه به امور ورزشی و تقویت قوای بدنی، ورزشهای آرامشبخش و توانمندساز برای مدیریت احساس و دفاع در اولویت قرار دارند.
سلامتی و بهداشت به ترتیب مراحل رشد:
دولت موظف است:
- آموزشهای جنسی لازم را برای کسانی که در شروع زندگی هستند فراهم سازد. در همین قسمت باید آموزشهای لازم برای ایجاد مهارت دستیابی به بهترین وضعیت برای تولید فرزندان سالم و هوشمند ارائه شود. (اصلاح نژاد و بهینهسازی نسل بعد، از نظر تعادل جسمی، روانی، هوشمندی، شجاعت و…)
- آموزش مهارت پرورش و آموزش نوزاد سالم و خلاق را در متن درسی مدارس برای دختران قرار دهد.
- آموزش مهارتهای زندگی با تاکید بر مهارت مدیریت احساس را از دوره ابتدایی در مدارس تا آموزش عالی تدوین و اجرایی نماید.
- الگوی تغذیه عمومی را به صورت جداول کاملا مشخص برای برنامه ماهانه غذایی در وعدههای غذایی از طریق انجمن ملی سلامت دریافت و از طرق مختلف به صورت یک فرهنگ عمومی اشاعه دهد. در این قسمت موارد زیر پیشنهاد میگردد:
- اصلاح الگوی تغذیه جاری از سه وعده غذایی به دو وعده غذای صبح و شب
- آموزش مهارت تغذیه
- اصلاح الگوی برنجخواری به فرهنگ استفاده از نوع غذاهای با نان
- اصلاح الگوی استفاده از نان گندم به فرهنگ استفاده از نان جو
- تولید نوشابه ملی سلامت که حاوی مکملهای لازم و عاری از مواد مضر باشد.[۱۱]
- سرمایهگذاری انبوه و فعال بر صنعت تولید عسل و صنایع تبدیلی عسل
- ایجاد پژوهشکده عسل و داروسازی
- الگوی خواب و استراحت را از طریق انجمن ملی سلامت دریافت و از طرق مختلف به صورت یک فرهنگ عمومی اشاعه دهد. در این قسمت فرهنگسازی برای استفاده از الگوی خواب بعد از غروب و بیداری قبل از طلوع پیشنهاد میشود.
- الگوی مدیریت زندگی بازنشستگان و کهنسالان را تدوین و اجرایی کند. در این قسمت فضاسازی برای مشارکت فکری بازنشستگان در اطاقهای فکر محلی، منطقهای و کشوری با بازتعریفی از کانونی بودن نقش مساجد در محلات و منطقهها و فراهمسازی فضای مناسب برای مدیریت اوقات فعالِ این افراد پیشنهاد میگردد.
- دولت موظف است برنامه ایجاد فرهنگ «حداکثرسازی نفع بیمار» را در مراکز درمانی تهیه و اجرایی نماید.
۱۱. راهبردهای توسعه در محورحقوق، قانون و دادرسی
توضیح:
دولت موظف است:
- آموزش قانون، حقوق شهروندی، تکالیف، جرمها و مجازاتها را به صورت مهارتمحور (مهارت تشخیص حقوق، مهارت برقراری ارتباط حقوقی، مهارت تشخیص جرم و مجازات) در مدارس و دورههای عمومی تدوین و اجرا نماید.
- دفترچههای قراردادنویسی برای تمام امور معاملاتی و ارتباطی مردم را از طریق قوه قضائیه تهیه و با ابزارهای مناسب استفاده از آنها را به یک فرهنگ عمومی تبدیل نماید.
چشم انداز این مطلب اینگونه است که: هر فردی برای هر گونه تعامل و ارتباطی که حق و تکلیفی را ایجاد میکند (مثلا قصد اجاره منزلی را دارد) به باجه پست یا مغازههای لوازم تحریر و کتابفروشی مراجعه کرده و درخواست فرم رسمی قرارداد مربوطه (مثلا قرارداد اجاره) را مینماید. در این فرم، اطلاعات لازم و شرایط مناسب برای عقد قرارداد بهمراه کلیه حالاتی که بطور معمول و محتمل ممکن است اختلاف ایجاد کند در ضمن شروط عقد پیشبینی شده و توضیحات لازم برای جلوگیری از اختلاف احتمالی تعبیه شده است.
حجم پروندههای قضایی مرتبط با اختلافات و شکایات، اولویت تدوین این دفترچهها و شرایط مندرج در آن را تعیین میکند.
- قوه قضائیه موظف است تیمی را برای یافتن افراد صالح برای امر قضاوت تشکیل دهد و در دو محورِ یافتن نیروهای مستعد برای آموزش در دانشکده قضاء و نیروهای آماده برای قضاوت فعالیت نماید. (راهبردِ جستجو و یافتن نیرو، نه اطلاعیه برای جذب نیرو)
۱۲. راهبردهای توسعه در محور خانواده و جمعیت و سرزمین
توضیح:
دولت موظف است:
- تا انتهای برنامه، شاخص ارزشگذاری پول و توان کشور را از تکیه بر سختافزارها به شاخصهای ترکیبی (سختافزاری+ مغزافزاری+ نرمافزاری) انتقال دهد و میزان جمعیت را از مؤلفهای تهدیدکننده به مؤلفهای فرصتساز تبدیل نماید.
- الگوی آمایش سرزمین و توزیع شهرها و جمعیت را براساس الگوی تولید شهرهای میانه در بین شهرهای مبدء و مقصد، تهیه و عملیاتی نماید.
- طرح تبدیل کشور به چهارراه تبادل جهانی در امور تجاری، علمی، فرهنگی، ارتباطی را تدوین و تا انتهای برنامه عملیاتی سازد.
- ازدواج موقت را به یک فرهنگ پسندیده و متعادل تبدیل نماید.
- استانداردهای خانواده سالم را تهیه و با طرق مختلف به یک ارزش فرهنگی عمومی تبدیل نماید. در این قسمت برنامه زیر پیشنهاد میگردد:
خانواده مسلمان موفق، مجموعهایی است که به صورت زیر توصیف میشود:
پدر، مادر و فرزندانی که دارای هدف واحدِ “خداجویی” و دارای مهارت رو به تزاید در۱۴ محورِ زیر میباشند:
- مهارت تمرکز فکری و روحی
- مهارت نگرش شبکهایی و کلان برای تشخیص عدل شبکهایی
- مهارت تفکر و تصمیمگیری و انتخاب احسن
- مهارت مدیریت احساس
- مهارت تنظیم شیوه زندگی براساس پروتکلهای سلامت
- مهارت گفتار اثرگذار در جهت تغییر مثبت
- مهارت مشاوره و نقد و نقدپذیری و کارگروهی
- مهارت آموزش فعال
- مهارت مدیریت مالی با رویکرد گردش سرمایه و مصرفِ شبکهایی
- مهارت ارتقاء بهرهوری و مدیریت کیفیت در کار
- مهارت مدیریت زمان
- مهارت مدیریت بحران
- مهارت دستیابی به نگرش، قانون و فرهنگ خداوند
- مهارت بندگی و عبودیت و برقراری احساس حضور خداوند در زندگی
افرادی مرتبط با یکدیگر به طوری که وابستگی روحی متوازن میان تمام اعضاء خانواده وجود دارد و میتوانند با همدیگر براحتی ارتباط روحی و فکری برقرار کنند و کارهای گروهی انجام دهند. افرادی مستقل از یکدیگر به طوری که مسؤولیتها و وظایف هر یک به طور جداگانه انجامپذیر است و میتوانند در موقعیتهای لازم به تنهایی تصمیمگیری مفید شبکهایی داشته باشند.
این خانواده، مجموعهایی است که افرادِ آن مهارت مدیریت ذهن و احساس، مدیریت زمان، و مهارت انجام بهینهٔ کار داشته، و توان جسمیایی دارند که میتوانند مستقلا فعالیتهای فردی و جمعی خود را ارتقاء مستمر بخشند.
هر یک از افراد خانواده دارایی کارسازی شدهایی دارد که در جهت تولید دائما در گردش و رو به گسترش است؛ الگوی مصرف[۱۲]در این خانواده، الگوی مصرفِ شبکهایی[۱۳] است و حداکثر مشارکت با دیگران در زندگی وجود دارد.
ارتباط با این خانواده برای دیگران احساس اعتماد، توجه به خدا و معنویت، ارتقاء دانش، گسترش افق دید و دستیابی به دیدهای کلان و تمایل به تغییر مثبت در زندگی ایجاد میکند.
- نظراتِ پارسونز، پارهتو، مور، بائر، کلارک، لوئیس، هیرشمن، اسملسر، روستو، شومپیتر، والرشتاین، فرانک، مایکل تودارو، برنشتاین، ردفیلد، سیرز، دونالدسن، میسرا، میردال، بلک، فورتادو، گالسگی، بتلهایم، کاتس، دورنر، مکلوپ، پای، لرنر، هیگن، اورت راجرز، کلهلند، فریدمن، جرالدمیر، بایندر، بلوندل، بلاک، اگراوال، آمارتیاسن، لش، لیپتون، سازمان ملل، دکتر عظیمی، دکتر ازکیا، دکتر توسلی[↩]
- به عبارت دقیق، توسعه یعنی تعریف: فرآیندهای شبکهٔ سیستمهای زندگی به طوری که برآیند جریان سیستمها، تولید انبوه و مستمر رفتار شبکهای در طول زندگی باشد.[↩]
- مانند شاخص P.Q.L.I، شاخص HDI[↩]
- الگوی هستهای، الگوی ساختارگرا، الگوی نیازهای اساسی، الگوی نئومارکسیسم، الگوی نئوکلاسیک، الگوی تحلیل وابستگی، الگوی مائوئیستی، الگوی نئولیبرال، الگوی نئوکینزی، الگوی نئوپوپولیستی،[↩]
- مدل توسعه صنعتی، مدل توسعه کشاورزی، مدل توسعه اجتماعی، مدل توسعه فرهنگی، مدل توسعه انسانی، مدل توسعه روستایی، توسعه درونزا، توسعه برونزا، توسعه پایدار، نظم یکپارچه جهانی، توسعه مشارکتی[↩]
- راهبرد پولی، راهبرد اقتصاد باز، راهبرد صنعتی، راهبرد انقلاب سبز، راهبرد توزیع مجدد، توسعه اخلاق محور، توسعه تمدن محور، توسعه مدیریت محور، توسعه آب و غذا محور، توسعه سرمایه محور، توسعه تولید محور، توسعه صادرات محور، توسعه نفت محور، توسعه اقتصاد محور، توسعه دانایی محور، توسعه خانواده محور، توسعه روستا محور، توسعه صنعت محور، توسعه هویت محور، توسعه انسان محور، توسعه سیاسی محور، توسعه قدرت محور، توسعه قناعت محور، توسعه تقاضا محور، توسعه سلامت محور، توسعه خصوصی محور، توسعه دانشگاه محور، توسعه حمل و نقل محور، توسعه ناحیه محور – منطقه محور، توسعه آزادی محور، توسعه نخبه محور، توسعه فرهنگ محور، توسعه رشد محور، توسعه رشد محور، توسعه زن محور، توسعه فرایند محور، توسعه مردم محور، توسعه کشاورزی محور، توسعه شهر محور – جامعه محور، توسعه عدالت محور، توسعه آموزش محور، توسعه تعالی محور[↩]
- این مسأله و مسأله شبکهای بودنِ مدل، سبب میشود تا اشکالات و نواقص مکتب رفتارگرایی در تعلیم و تربیت بر این نظریه وارد نشود و مکانیزم سهجانبه شناختی، ساختاری و رفتاری به صورت برآیندی، عملیات رشد و تعالی را مدیریت کنند.[↩]
- در نگرش اسلام، کلیه آحاد مردم در فرآیند تصمیمسازی دخالت دارند و هر کدام به اندازهٔ تشخیص تخصصی که دارند در سطح برتری از این هرم قرار میگیرند و تصمیمگیری نهایی پس از ملاحظهٔ تصمیمسازیها، به عهدهٔ فقیه جامعالشرایط یا نمایندگان دارای اختیارِ اوست.[↩]
- مبنا قرار گرفتن شاخصهایی که در راهبرد توسعه تحقیقات ارائه شده است در این قسمت ضروری است.[↩]
- تابلوهای استاندارد انسان سالم، مسابقات انسان سالم، سریالهای انسان سالم، جزوات انسان سالم، کتاب درسی انسان سالم، چهرههای ماندگار انسان سالم و…[↩]
- فرمولاسیون این نوشابه از دستور حضرت رضا علیهالسلام به مامون که درخواست یک نوشیدنی طهور کرد استخراج و به زبان مهندسی صنایع غذایی تبدیل شده است.[↩]
- اعم از خوراک و پوشاک و وسیله نقلیه و دکوراسیون منزل و محل کار و وسایل و ابزار لازم و…[↩]
- برآیند حفظ سلامت، محیط، رسیدگی به همنوع و برقراری حداکثر ارتباط با خداوند، جهت دهندهٔ مصرف خانواده است.[↩]