نمونهٔ شبکه مسائل علوم انسانی

اقتصاد

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	فلسفه اقتصاد	مال چیست؟ ملکیت چگونه بر چیزی تعلق می گیرد؟ تعریف ارزش چیست؟ مکاتب اقتصادی کدام است؟
۲.	اقتصاد کلان	نقشه اقتصاد کلان چیست؟ محورهای اصلی اقتصاد چیست؟
۳.	مصرف کننده	قواعد حاکم بر رفتارهای مصرف کننده چیست؟
۴.	تقاضا	تعریف تقاضا چیست؟ عوامل موثر تقاضا چیست؟ شدت تأثیر عوامل مختلف بر تقاضا چگونه است؟
۵.	تولید کننده/ بنگاه	قواعد حاکم بر رفتار تولید کننده/ بنگاه چیست؟
۶.	عرضه	تعریف عرضه چیست؟ عوامل موثر بر عرضه چیست؟ نقطه تعادل عرضه و تقاضا چیست؟
۷.	بنگاه اقتصادی	بنگاه اقتصادی چیست؟ انواع بنگاههای اقتصادی کدام است؟
۸.	تولید	تولید چیست؟ روشهای اندازه گیری آن کدام است؟ منابع تولید چیست؟
۹.	بازار	نقطه تعادل در بازار چیست؟ نقطه تعادل میان مصرف کننده و تولید کننده چیست؟ تعادل همزمان بازار کالا و سرمایه چگونه است؟
۱۰.	بازار کار	بازار چیست؟ نقطه تعادل در بازار کار چیست؟ تعریف بیکاری چیست؟ علل بیکاری کدام است؟ آثار بیکاری چیست؟ راههای مبارزه با بیکاری
۱۱.	بازار سرمایه (دارائی)	قواعد حاکم بر بازار دارائی ها چیست؟ نقطه تعادل در بازار سرمایه کدام است؟
۱۲.	دولت	نقش دولت در اقتصاد چیست؟
۱۳.	قیمت	قیمت چیست؟ آثار برآیندی قیمتها چگونه اندازه گیری و کنترل می شود؟
۱۴.	پول	ماهیت پول چیست؟ نقش و کارکردهای آن چیست؟ پشتوانه پول چیست؟ مکانیزم خلق پول چگونه است؟
۱۵.	بانک	بانک چیست؟ کارکردهای و جایگاه آن چیست؟
۱۶.	تورم	تورم چیست؟ علل تورم چیست؟ سیاستهای تورمی چیست؟ آثار اقتصادی و غیر اقتصادی تورم چیست؟ شیوه های مقابله تورم چگونه است؟
۱۷.	کالا	چیست و چه تقسیماتی دارد؟
۱۸.	کارائی / بهره وری اقتصادی	بهره وری اقتصادی چیست؟
۱۹.	چرخه فعالیت اقتصادی	الگوی چرخه فعالیتهای اقتصادی چیست؟ عوامل دخیل در آن کدام است؟ نقطه تعادل آن چیست؟
۲۰.	تولید ناخالص ملی	تعریف تولید ناخالص ملی چیست؟ شیوه های محاسبه های آن چگونه است؟
۲۱.	رشد	رشد اقتصادی چیست؟ عوامل رشد اقتصادی چیست؟ روشهای اندازه گیری آن کدام است؟
۲۲.	توسعه اقتصادی	توسعه اقتصادی چیست؟ ملاکهای توسعه یافتگی چیست؟
۲۳.	تجارت بین الملل	مزیت تجاری چیست؟ تراز پرداخت ها چیست؟

 

معرفت شناسی و ذهن شناسی

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	فلسفه معرفت	نسبت میان معرفت شناسی و علوم همگن چیست؟
۲.	معرفت	ماهیت، هویت، ارکان معرفت چیست؟ اقسام معرفت کدام است؟ ضروت معرفت شناسی چیست؟
۳.	امکان معرفت	آیا معرفت به اشیاء ممکن است؟ محدودیتهای آن چیست؟
۴.	ابزار معرفت	ابزار معرفت چیست؟
۵.	ارزش معرفت و معیار آن	معیار صدق و کذب چیست؟ نفس الامر چیست؟
۶.	بنیاد معرفت	زیربنای مشترک برای همه معرفتهای انسان چیست؟ آیا مبدئی وجود داردکه همه انسان ها در آن مشترک باشند؟ تکیه گاه نهایی و تردید ناپذیر معرفت ها کجاست؟
۷.	منشأ معرفت	نقطه عزیمت در معرفتهای بشر چیست؟ اصالت با حس است یا عقل؟
۸.	مراحل و درجات معرفت	آیا تصور مقدم است یا تصدیق؟ آیا شناخت حسی بر شناخت عقلی مقدم است؟ مراحل شناخت تجربی چیست؟ مراحل تحقق شناخت عقلی چیست؟ شناخت از کجا آغاز شده و به کجا منتهی می شود؟ آیا نظریه تجرید و تعمیم صحیح است یا نظریه تعالی و ارتفاء؟
۹.	منابع معرفت	انسان از چه سرچشمه‌ای شناخت ممکن را کسب می‌کند؟
۱۰.	موانع معرفت	موانع پیش روی قوای ادراکی چیست؟
۱۱.	گستره معرفت	آیا اموری وجود دارد که تعلق علم بشری به آنها ممکن نیاشد؟ قلمرو و محدوده شناخت عقلی و حسی کجاست؟
۱۲.	معرفت عرفانی	ماهیت معرفت عرفانی چیست؟ نسبت عقل با معرفت عرفانی چیست؟ عوامل برتری معرفت عرفانی بر عقلی کدام است؟ ابزار شناخت عرفانی چیست؟ مراتب و درجات شناخت عرفانی چیست؟ موانع و آفات معرفت عرفانی چیست؟ امور زمینه ساز معرفت عرفانی کدام است؟ معیار و میزان صدق و کذب در معرفتهای عرفانی چیست؟

 

علوم تربیتی

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	برنامه ریزی درسی	چگونه به عوامل دخیل در یادگیری برای فراگیری، سازمان دهیم؟ چگونه یرای فعالیهای منجر به یادگیری برنامه ریزی کنیم؟ سطوح و لایه های برنامه ریزی درسی چیست؟
۲.	برنامه ریزی آموزشی	چگونه برای عوامل دخیل در نظام آموزشی در راستای هدف مشخص برنامه ریزی کنیم؟ سطوح برنامه ریزی آموزشی چیست؟
۳.	تحقیقات آموزشی	چگونه محققین علوم تربیتی را تربیت کنیم؟
۴.	تکنولوژی آموزشی	چه ابزاری و چگونه برای آموزش بهتر استفاده می‌شوند؟
۵.	روانشناسی تربیتی	تأثیر شناختهای ما از روانشناسی در تربیت افراد، چگونه است؟
۶.	مشاوره و راهنمایی	چگونگی هدایت/ ایجاد شناخت نسبت به خود و جهان، برای وصول به هدفی خاص (عموما تربیتی). انواع راهنمایی بسته به موضوعات چیست؟

 

اخلاق حرفه‌ای

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	اخلاق حرفه ای	اخلاق حرفه‌ای چیست؟ هدف آن چیست؟ فواید آن کدام است؟ آثار فراسازمانی اخلاق حرفه‌ای چیست؟
۲.	کدهای رفتاری/ استانداردهای رفتاری	کدهای رفتاری چیست؟ ویژگیهای آن کدام است؟ چگونه می‌توان اخلاق حرفه ای را در یک سازمان جاری نمود؟

 

مدیریت

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	منابع انسانی	چگونه برای اهداف سازمان نیروی انسانی را شناسایی، انتخاب، استخدام و تربیت کنیم؟
۲.	مدیر	وظایف یک مدیر چیست؟ ویژگیهای یک مدیر چیست؟
۳.	برنامه ریزی	چگونه به هدف خود بطوریکه همراه با کمترین انحراف از مسیر باشد، برسیم؟
۴.	سازماندهی	فرآیند تعیین موارد استفاده منابع سازمان چگونه است؟ ساختار یک سازمان چگونه باید باشد؟
۵.	رهبری	چگونه می توان افراد را با تکیه بر ویژگیهای شخصی، به سمت اهداف سوق داد؟ ویژگیهای رهبر چیست؟ شیوه های رهبری چیست؟
۶.	انگیزش	چگونه می توان انگیزه فرد را برای بقاء اهداف یک سازمان، برانگیخت؟
۷.	کنترل	چگونه می توان فاصله بین آنچه انجام شده است را با آنچه برنامه ریزی شده، سنجید؟

 

تاریخ و باستان‌شناسی

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	توصیف وقایع	وقایع، اوضاع و احوال انسانها در گذشته چگونه بوده است؟
۲.	تبیین ربط	رابطه بین وقایع و انسانها در طول تاریخ چگونه بوده است؟
۳.	قوانین کلی	قوانین کلی حاکم بر تاریخ چیست؟
۴.	تطورات جوامع (فلسفه تاریخ)	علت و چگونگی تطورات و تکامل جوامع چیست؟
۵.	باستان شناسی	چگونه فرهنگ و تمدن گذشتگان را از طریق اشیای مادی و ملموس بررسی کنیم؟

 

آینده پژوهی

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	فلسفه آینده پژوهی	آیا آینده قابل پیش بینی است؟ چقدر؟ آیا آینده قابل ساختن است؟
۲.	آینده پژوهی	آینده پژوهی چیست؟ اقسام آن کدام است؟
۳.	آینده نگاری	آینده نگاری چیست؟
۴.	آینده نگری	آینده نگری چیست؟
۵.	روند	روند چیست؟ کلان روند چیست؟
۶.	روشهای آینده پژوهی	روشهای آینده پژوهی چیست؟ توانایی و دامنه هر کدام چقدر است؟
۷.	آینده پژوه	آینده پژوه موفق کیست؟

 

روابط بین‌الملل

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	نقش آفرینان حوزه بین الملل	چه کسانی/ نهادهایی در صحنه بین الملل نقش آفرینی می‌کنند؟
۲.	اهداف نقش آفرینان	اهداف بازیگران فضای بین الملل چیست؟
۳.	وسایل و ابزار	بازیگران صحنه بین الملل، برای تحقق اهداف خود از چه وسائل و ابزاری استفاده می کنند؟
۴.	محیط عمل	محیط نقش آفرینی، عوامل دخیل در حوزه بین الملل چه شرایطی دارد؟
۵.	نظام بین الملل	سازمانهای دخیل در فضای بین الملل کدامند؟
۶.	سیاست های بین الملل	یک کشور باید چه اقداماتی را برای حفظ یا تحصیل اهداف خود انجام دهد؟

 

فرهنگ و تمدن

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	فرهنگ	چیست؟ چگونه تغییر می‌کند؟ ارکان آن چیست؟ ویژگی و شاخصه های آن چیست؟ عوامل پایداری یک فرهنگ چیست؟
۲.	تمدن	چیست؟ فرآیند تشکیل و تحول آن چیست؟

 

توسعه

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	توسعه	توسعه چیست؟ ویژگیهای آن چیست؟
۲.	ابعاد و لایه‌های توسعه	ابعاد توسعه کدام است؟ ارکان هر کدام از ابعاد توسعه کدام است؟
۳.	شاخص های توسعه	شاخص های توسعه کدام است؟

 

عرفان

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	توحید (عرفان نظری)	مراتب و چینش هستی چیست؟ (توحید چیست؟ ) محور ارتباط همه کثرات عالم چیست؟ نسبت میان یکپارچگی عالم با کثرات آن چیست؟
۲.	موحد (عرفان نظری)	انسان کامل و ابعاد وجودی او چیست؟ (موحد کیست؟ )
۳.	علم عرفانی (عرفان نظری)	ابزار سیر در مراتب هستی چیست؟ (= شهود) شرایط بهره برداری صحیح از آن کدام است؟
۴.	راه سیر در هستی (عرفان عملی)	چگونه موحد شویم؟

 

انسان‌شناسی

ردیف	موضوع	سؤالی که در این موضوع مطرح است و باید به آن پاسخ داده شود
۱.	رویکردهای انسان شناسی	چه شیوه هایی برای بررسی انسان وجود دارد؟
۲.	انسان مداری	جایگاه انسان نسبت به موجودات دیگر چیست؟ فروتر است یا فراتر؟
۳.	از خودبیگانگی	چرا و چگونه انسان از سرشت (مشترک) خود فاصله می‌گیرد؟ چگونه این فاصله گرفتن درمان می‌شود؟
۴.	ابعاد وجودی انسان	ابعاد وجودی انسان چیست؟
۵.	سرشت مشترک انسانی	امور مشترک میان انسانهای آیا همگی از ذات او بر می‌خیزند؟ معیار بازشناسی این ویژگیهای مشترک چیست؟ این وجوه مشترک چه نقشی در زندگی انسان دارند؟ مصادیق مشترکات ذاتی چیست؟ مشترکات ذاتی چه رابطه‌ای با فطرت و شاکله انسان دارند؟ آیا انسان با توجه به این مشترکات ذاتی موجودی است نیک، شر یا آمیخته‌ای از این دو؟
۶.	اختیار	آیا انسان اختیار دارد؟ آیا اختیار با اضطرار و اکراه قابل جمع است؟ عوامل مختلف بیرونی چه نقشی را در افعال اختیاری انسان بازی می‌کنند؟ آیا آنها با اراده آزاد انسان سازگارند؟ آیا علم پیشین خداوند با اراده سازگار است؟
۷.	کمال نهایی انسان	مصداق آن چیست؟ ویژگیهای آن چیست؟ راه دستیابی به آن چیست؟

 

سیاست

 (منبع استحصال مسائل:

مبانی علم سیاست، دکتر محمد اسماعیل خدادای)

 

• قدرت‌های اجتماعی چگونه شکل می‌گیرد؟
• مردم چگونه می‌توانند در قدرت‌های اجتماعی سهیم شوند؟
• اصلاً چرا دولت‌ها و حاکمیت‌ها به وجود می‌آیند؟
• چگونه و در چه جهاتی می‌توان قدرت اجتماعی را اعمال کرد؟
• چگونه می‌توان جامعه را اداره و هدایت کرد؟
• مردم چگونه می‌توانند طرح‌ها و ایده‌های خود برای هدایت جامعه را به منصهٔ عمل برسانند؟
• طبقهٔ حاکم چگونه می‌توانند افکار عمومی را نسبت به امور اجتماعی رصد کنند؟
• چه روابطی بین فروانروایان و فرمانبران جامعه وجود دارد؟
• چگونه می‌توان عدالت اجتماعی را عملی کرد؟
• رشد یا کاهش جمعیت چه تأثیری در قدرت اجتماعی دارد؟
• چه مؤلفه‌هایی در شکل‌گیری یک دولت (= کشور) و نظام سیاسی دخالت دارد و باعث تمایز آن دولت از دولت‌های دیگر می‌شود؟
• منشأ حاکمیت چیست و کسی که قدرت اجتماعی را در دست می‌گیرد چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟
• ملاک مشروعیت یک حکومت در چیست؟
• نحوهٔ تعامل حکومت‌های مختلف با یکدیگر چگونه باید باشد؟
• چگونه می‌توان روابط حکومت‌های مختلف را کنترل و بهینه‌سازی کرد؟
• چه عواملی باعث زوال و تباهی حکومتها در طول تاریخ شده است؟ چگونه می‌توان از بروز این عوامل جلوگیری کرد؟

 

جامعه‌شناسی

 (منبع استحصال مسائل:

آناتومی جامعه، فرامرز رفیع‌پور)

 

• انسانها چه نیازهایی دارند؟
• نیازهای انسان چه ارتباطی با نظام آفرینش دارند؟
• چه نیازهایی باعث شکل‌گیری گروه‌های اجتماعی می‌شود؟
• چه عواملی وحدت‌بخش یک گروه اجتماعی هستند؟
• قوانین اجتماع چه ارتباطی با نظام آفرینش دارند؟
• نیازهای انسان چگونه بر رفتار وی و در نهایت بر جامعه تأثیر می‌گذارد؟ و چه تأثیراتی؟
• نیازهای انسان چگونه اشباع می‌شوند؟
• اصلاً جامعه باید به سمت افزایش نیازها حرکت کند یا به سمتی که نیازهایش کمتر بشود؟
• در یک اجتماع چه روابطی شکل می‌گیرد؟ این روابط بر اساس چه نیازهایی شکل می‌گیرد؟
• منشأ رفتارهای مشابه انسانها چیست؟ چه عواملی باعث مشابهت رفتاری انسانها می‌شود؟
• گروه‌های اجتماعی چه نیازهای جدیدی را برای ما در پی دارند؟
• چه انواعی از گروه‌های اجتماعی وجود دارد؟ گروه‌های خُرد و کلان کدامند؟
• چگونه می‌توان روابط اجتماعی آینده را پیش‌بینی و کنترل کرد؟
• چه مشکلاتی در روابط اجتماعی به وجود می‌آید؟
• علت بیماری‌های اجتماعی چیست؟
• چگونه می‌توان وحدت گروه‌های اجتماعی را حفظ کرد؟
• چگونه می‌توان یک گروه اجتماعی را به صورت الگو و مرجع باقی گروه‌ها درآورد؟
• چگونه می‌توان یک اجتماع را نظم داد؟
• هنجارها چه تأثیری در اجتماع دارند؟ (هنجار = نُرم، مقیاس، جور بودن)
• چگونه می‌توان هنجار و ناهنجار را در یک اجتماع تشخیص داد؟
• علل پیروی یا عدم پیروی از هنجارهای اجتماعی چیست؟
• چه چیزهایی باعث پیدایش ارزش‌های اجتماعی می‌شوند؟
• چگونه می‌توان یک پدیده را تبدیل به هنجار کرد؟
• چگونه می‌توان هنجارها و ارزش‌های جدید را وارد جامعه کرد و نظام ارزشی و هنجاری جامعه را تغییر داد بدون آنکه مقاومت زیادی در برابر آن انجام گیرد؟
• فرهنگ، دقیقاً به چه معناست؟
• فرهنگ‌ها چگونه شکل می‌گیرند؟
• چگونه می‌توان یک فرهنگ را تغییر داد؟
• چگونه می‌توان یک فرهنگ را در مقابل تغییرات حفظ کرد؟
• شخصیت اجتماعی انسانها از بدو تولدشان چگونه شکل می‌گیرد؟
• چگونه و تا چه حد می‌توان بر شکل‌گیری شخصیت بچه‌ها تأثیر گذاشت؟
• گروه‌های مختلف اجتماعی چگونه با هم مرتبط هستند؟ چگونه با هم شبکه می‌شوند؟
• هر گروه اجتماعی چه نقش و جایگاهی در کل اجتماع دارد؟
• منشأ شکل‌گیری اقشار و طبقات مختلف اجتماعی چیست؟
• علل نابرابری اقشار مختلف اجتماعی در چیست؟
• پیامدهای نابرابری‌های طبقاتی چیست؟

 

روان‌شناسی

 (منبع استحصال مسائل:

اصول روانشناسی، نرمان ال.مان)

موضوعات:

رفتار / مغز و اعصاب / رشد / مراحل رشد / حرکت / هوش / انگیزش / سائق‌ها / علائق و گرایش‌ها / احساس و هیجان / تعارض و سازگاری / شخصیت / یادگیری / فکر / زبان و ارتباطات / ادراک / حواس / رفتار اجتماعی / استعداد / کارآیی / رقابت / همکاری

 

سؤالات:

• رفتار چیست؟
• رفتار چگونه ایجاد می‌شود؟
• فکر کردن چیست؟
• ادراک چیست؟
• هوش چیست؟
• آیا نژادهای مختلف از نظر هوش متفاوت هستند؟
• معنی هر رفتار را چگونه می‌توان تشخیص داد؟
• چگونه یاد می‌گیریم؟
• چگونه می‌شنویم؟
• شخصیت چیست؟
• چگونه شخصیت انسان رشد می‌کند؟
• منشأ اختلالات شخصیتی چیست؟
• چند نوع تیپ شخصیتی در انسانها وجود دارد؟
• هر شخصیت از چه تعدادی از صفات تشکیل شده است؟ شخصیت دارای چند بُعد و جنبه می‌باشد؟
• آیا رابطه‌ای بین ساختمان بدنی و شخصیت وجود دارد؟
• چگونه می‌توان صفات مختلف شخصیت یک فرد را اندازه گرفت؟
• چرا فراموش می‌کنیم؟
• چرا بعضی از مردم سریعتر از دیگران یاد می‌گیرند؟
• آیا استدلال کردن مربوط به یک قسمت خاص مغز است؟
• آیا کسانی که زود یاد می‌گیرند، زود هم فراموش می‌کنند یا دیرتر فراموش می‌کنند؟
• چه عواملی باعث فراموشی می‌شوند؟
• فکر کردن چگونه انجام می‌شود؟
• آیا حیوانات نیز فکر می‌کنند؟
• چرا بعضی از مردم بیشتر از دیگران مرتکب اشتباه می‌شوند؟ مثلا بیشتر تصادف می‌کنند؟
• چه عواملی موجب بزهکار شدن می‌شود؟
• چگونه می‌توان سرعت آموختن را افزایش داد؟
• چگونه می‌توان یادگیری دو گروه را با هم مقایسه کرد؟
• در کدام مرحله از تحولات موجودات زنده، استدلال کردن به ظهور پیوست؟
• آیا نوع یادگیری انسان با دیگر حیوانات متفاوت است؟
• حافظه چگونه با افزایش سن تغییر می‌کند؟
• چه رابطه‌ای بین افزایش سن و یادگیری وجود دارد؟
• تجربه های کودکی چه تأثیری در شخصیت آدمی دارد؟
• چرا موجود زنده، یک عمل خاص را انجام می‌دهد؟ چه چیزی باعث صدور یک فعل خاص از انسان می‌شود؟ چه چیزهایی ما را وادار به انجام یک کار خاص می‌کند؟
• عادت‌ها چگونه به وجود می‌آیند؟ چگونه تغییر می‌کنند؟
• منشأ هیجانات چیست؟
• حالات مختلف هیجانی کدامند؟
• چگونه می‌توان هیجانات را کنترل کرد؟
• هیجانات چه تأثیرات فیزیولوژیکی دارند؟
• انسانها در برابر ناکامی‌ها چه عکس‌العملی دارند؟
• ناکامی‌ها چه تأثیری بر شخصیت انسان دارند؟
• یادگیری چیست؟
• انواع یادگیری کدامند؟
• مکانیزم یادگیری چگونه است؟
• انواع برقراری ارتباطات کدامند؟
• چگونه آدمی ارتباط غیر زبانی را به ارتباط زبانی انتقال داد؟
• چرا حیوانات نمی‌توانند صحبت کنند؟
• مکانیزهای سخن گفتن چگونه هستند؟
• چگونه سخن گفتن را یاد می‌گیریم؟
• فرآیند ارتباط شامل چه اجزایی است؟
• چگونه بین معانی و نشانه‌ها ارتباط برقرار می‌شود؟
• معنی چیست؟
• چگونه به اطراف خود علم پیدا می‌کنیم و آن را می شناسیم؟
• حواس مختلف ما کدامند؟
• مکانیزم عملکرد هر یک از حواس ما چگونه است؟
• توجه کردن و در پی آن درک کردن، از چه فرآیندی تشکیل شده است؟
• چه خطاهایی در فرآیند درک کردن اتفاق می‌افتد؟
• رفتار اجتماعی انسان چگونه شکل می‌گیرد؟
• رقابت و همکاری چگونه شکل می‌گیرد؟
• کارآیی انسان چگونه تعریف و اندازه‌گیری می‌شود؟
• هویت استعداد چیست؟
• چه ارتباطی بین هوش و استعداد وجود دارد؟
• انسان چگونه رشد می‌کند؟
• چه قوانینی بر رشد و نموّ انسان حاکم هستند؟
• چه عواملی در رشد و تکامل انسان مؤثر هستند؟
• رشد و تکامل انسان از چه الگوهایی پیروی می‌کند؟

 

 

فلسفه

 (منبع استحصال مسائل:

بدایه الحکمه)

موضوعات:

وجود / عدم / ذهن / علم / ماده / صورت / امکان / ضرورت / امتناع / ماهیت / مقولات / علت و معلول / دور / تسلسل / علل اربع / زمان / قدم و حدوث / حرکت / عوالم هستی / خدا

سؤالات:

• بودن یعنی چه؟
• آیا عدم وجود دارد؟
• اگر عدم وجود ندارد پس چگونه می‌توان دربارهٔ آن صحبت کرد و احکامی را به آن نسبت داد؟
• واقعیت خارجی دارای چه اجزاء و لایه‌هایی است؟
• آیا هستی منحصر به آن چیزهایی است که حس می‌کنیم؟
• دانشی که ما در ذهن داریم آیا جزوی از واقعیت خارجی است؟ یا چیز دیگری است؟
• آیا جهان نامتناهی است؟
• هستی چه شکلی است؟
• چه عوالمی در هستی داریم؟
• چه عناصری در هستی وجود دارند؟
• چه ارتباطاتی بین این عناصر در هستی برقرار است؟
• عناصری که در هستی هستند چه وجوه اشتراک و افتراقی دارند؟
• آیا انسان غیر از این جسم، ابعاد دیگری هم دارد؟
• آیا این جهان هدفی دارد؟
• آیا چیزی که معدوم است می‌تواند موجود شود؟ چگونه؟
• آیا چیزی که موجود شده می‌تواند از بین رفته و معدوم شود؟ چگونه؟
• آیا چیزی که موجود بوده و بعد معدوم شده می‌توان دوباره موجود شود؟ چگونه؟
• برای اینکه یک چیزی موجود بشود چه زمینه‌ها و شرائطی باید فراهم شود؟
• این جهانی که در آن هستیم از کِی به وجود آمده؟
• قبل از آن به جای این جهان چی بوده؟
• آیا هنگام ساختن یک موجود جدید از هر ماده‌ای می‌توان استفاده کرد؟ یعنی هر موجودی را می‌توان به هر موجودی تبدیل کرد یا باید بینشان رابطهٔ خاصی باشد؟
• تغییراتی که در موجودات مشاهده می‌کنیم چگونه اتفاق می‌افتد؟ چه چیزی در آنها تغییر می‌کند؟
• چند نوع علم و دانش داریم؟
• چه ارتباطی بین دانش ما و واقعیت بیرون از ذهن ما وجود دارد؟
• چگونه اطلاعات ذهنی ما چیز دیگری را به ما نشان می‌دهند و ما را به سمت آن هدایت می‌کنند؟
• آیا هستی را کسی به وجود آورده است یا خودش بوده؟
• اگر کسی آن را به وجود آورده، او چه کسی است؟ چه خصوصیاتی دارد؟ آیا خودش بخشی از همین هستی است؟ از کجا آمده است؟

 

زبان و ادبیات

موضوعات:

زبان / معنا / گفتار / نوشتار / علائم / لغت / صرف / کلمه / نحو / کلام / جمله / معانی / مقتضای حال / بیان / بدیع / قالب‌های ادبی

سؤالات:

زبانشناسی: (مقدمات زبانشناسی، دکتر مهری باقری)

• زبان چیست؟
• گونه‌های مختلف زبانی کدامند؟
• چه ارتباطی بین گونه‌های مختلف زبانی وجود دارد؟
• معنا چیست؟
• چه ارتباطی بین معنا و زبان وجود دارد؟
• چگونه بین یک واحد زبانی و معنایی خاص ارتباط برقرار می‌شود؟
• هر کدام از گونه‌های مختلف زبانی توسط چه کسی ایجاد شده است؟ (واضع لغت و… کیست؟ )

لغت: (المزهر فی علوم اللغه، سیوطی)

• چه لغاتی استعمالشان صحیح و چه لغاتی استعمالشان غلط است؟
• چگونه می‌توان لغت جدید ایجاد کرد؟
• استعمال چه لغاتی نیکو و استعمال چه لغاتی غیر متعارف است؟
• چه لغاتی کم استعمال و کم کاربرد هستند؟
• چه لغاتی از زبانهای دیگر وارد از زبان شده‌اند؟
• چه ارتباطات و نسبت‌هایی بین لغات یک زبان وجود دارد؟
• چرا در برخی لغات تغییر ایجاد می‌کنیم؟ و چگونه این تغییرات ایجاد می‌شود؟
• نحوهٔ نگارش صحیح هر لغت چگونه است؟
• لغت‌شناسان کیانند؟ هر کدام چه خصوصیاتی دارند؟
• برای به دست آوردن معانی لغات به کدامیک می‌توان مراجعه کرد؟ بر اساس چه اولویتی؟
• غلط‌های مشهور در استعمال کلمات چه مواردی است؟

صرف:

• ساختار هر لغت چگونه است؟
• هر لغت از چه اجزایی تشکیل می‌شود؟
• اگر هر لغت دارای اجزای مختلفی است، وظیفهٔ هر جزء چیست و چه نقشی ایفا می‌کند؟
• برای رسیدن به معانی خاص، چه تغییراتی باید در هر لغت داده شود؟ کدامیک از اجزاء باید تغییر کند؟
• حالت‌های مختلف معنایی چه تأثیری در ساختار لغات می‌گذارند؟

نحو:

• یک سخن از چه ساختاری برخوردار است؟ در چه قالب‌ها و ساختارهایی می‌توان سخن گفت؟
• اجزاء یک سخن (کلام) چه چیزهایی است؟
• ارکان این ساختار چه چیزهایی است؟
• قیود و فروع این ساختار چه چیزهایی است؟
• چگونه می‌توان ارکان را از غیر ارکان تشخیص داد؟
• به طور کلی چگونه می‌توان موقعیت هر جزء در ساختار سخن را تشخیص داد؟
• چه ارتباطاتی بین اجزاء سخن می‌تواند برقرار باشد؟

معانی: (معانی، دکتر سیروس شمیسا)

• چگونه کلاممان با مقتضای حال متناسب باشد؟
• مقتضای حال با حال متکلم سنجیده می‌شود یا حال مخاطب؟
• حالت‌های مختلف عبارات یک سخن، که تأثیرات کلامی مختلف را رقم می‌زنند کدامند؟
• اصلاً یک معنا را باید در قالب یک واحد کلامی (= جمله) بیان کرد یا می‌توان آن معنا را در قالب چند واحد کلامی بیان کرد؟

بیان: (بیان، دکتر سیروس شمیسا)

• یک معنا را به چند شکل می‌توان بیان کرد؟
• این اشکال مختلف از بیان، چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

بدیع: (نگاهی تازه به بدیع، دکتر سیروس شمیسا)

• چگونه می‌توان کلام را زیبایی بخشید؟

ادبیات:

• قالب‌های مختلفی که می‌توان معنایی را در آنها عرضه کرد کدامند؟

 

حقوق

موضوعات:

آئین‌نامه	ابلاغ	اتاق بازرگانی	اثاثیه ثابت
اثبات علی‌الظاهر	اجاره‌نامه	اجرائیه	اجرائیه سند رهنی
اجماع	احضاریه	اختلاس	اداره آگاهی
ادعانامه	ارباب رجوع	ازکارافتادگی	اساسنامه
استرداد	استعلام	استنکاف	استهلاک
استیضاح	استیناف	اسقاط حق	اسکله
اضافه برداشت	اضرار دیان	اظهارنامه	اعتبارنامه
افراز	اقامتگاه	المثنی	آمادگاه
اماره	امانت‌نامه	امریه	انبار
انجمن	انسداد دارایی	آنسیترال	اوراق بهادار
اوراق قرضه	بارانداز	بارگیری	بارنامه
بازار	بازپرس	بازجو	بازداشت
بازرس	بازرگانی	بای‌بک	بخشنامه
بخشودگی	بداهت قضایی	بدهکار	بدهی
برائت	برات	برگ سپرده	بری‌الذمه
بزهکار	بستانکار	بنچاق	بنگاه
بنیاد	بیع متقابل	بیع موجل	بیعانه
بیع‌نامه	بیمه	بیمه‌گذار	بیمه‌گر
بیمه‌نامه	بین‌الدول	پاداش	پاراف
پایاپای	پذیره‌نویسی	پروانه	پروتکل
پرونده فراگیر	پرونده	پزشکی قانونی	پژوهش
پژوهش‌خوانده	پژوهشخواه	پس‌انداز	پسکرایه
پیش‌پرداخت	پیش‌داوری	پیش‌نویس	پیگرد قانونی
پیمانکار	تام‌الاختیار	تبرئه	تحریم
تذکاریه	ترابری	ترامی ضمان	ترخیص
تسویه حساب	تضامنی	تعارض قوانین	تعهدنامه
تفاهمنامه	تنخواه گردان	تنخواه	تندنویسی
تهاتر	توقیف	جرح داور	جرم‌شناسی
جلسه عمومی	چک بی‌محل	چک	حد نصاب
حساب امانی	حساب در گردش	حساب سپرده	حق اختراع
حق تکثیر	حق متنازع‌فیه	حق‌العبور	حق‌العمل‌کاری
حقوق مدنی	حقوق	حقوق بشر	حقوق بین‌الملل
حقوق بین‌الملل خصوصی	حقوق خانواده	حقوق فرهنگی	حقوقدان
حکم غیابی	خرق حجاب	خلع ید	دادخواست
دادخواهی	دادرسی	دادستان کل	دادستان
دادسرا	دادگاه بخش	دادگاه بدوی	دادگاه پژوهش
دادگاه	دادگستری	دادنامه	دادیار
داوری	دزدی دریایی	دستور کار	دستورالعمل
دعوی	دفاعیه	دفترخانه	دفتردار
دموراژ	دین حال	دیه	دیوان داوری
دیوان عالی	دیون منفور	ذیحساب	رسید
رشوه	رفع حجر	رهن	روانامه
رونوشت	سازمان اوقاف	سازمان ثبت احوال	سازمان
سپرده‌گذاری	سرپرست	سررسید	سرقفلی
سرمایه	سفته	سند قابل انتقال	سند
سوء رفتار	سوء نیت	سوگندنامه	سهام
شخص ثالث	شرکت با مسؤولیت محدود	شرکت سهامی	شرکت غیرسهامی
شرکت‌نامه	شناسنامه	شهادتنامه	شهربانی
شهرداری	شهروندی	شورا	شکوائیه
صوابدید	صورتجلسه	ضرب‌الاجل	ضمانتنامه
ظهرنویسی	عدالت	عرفی	عطف به ماسبق
عقد عاریه	عقد معاوضی	علامت تجاری	عندالمطالبه
عهدنامه	غرامت	غصب	غیرانتفاعی
غیرمنقول	فرانشیز	فسخ	فقره
فورس ماژور	قاچاق	قانون اساسی	قانون
قرارداد	قرارنامه	قرینه و اماره	قصاص
قولنامه	قوه قهریه	قیم	قیمومت
کارآگاه	کاردار	کارشناس	کالا
کانون وکلاء	کرایه	کلانتری	کلاه شرعی
کمیته	کمیسیون	کنوانسیون	کیفرخواست
کیفری	گذرنامه	گرو	گرونامه
گمرک	گواهی	لازم‌التأدیه	لایحه
ماترک	مالکیت عمومی	مالیات	مبایعه‌نامه
محضر	محموله	محکمه	مخترع
مختل‌المشاعر	مدعی‌العموم	مدنی	مدیر
مرتهن	مزایده	مستغلات	مشاع
مشروعیت	مشکوک‌الوصول	مصادره	مصالحه
مضاربه ای	مضمون‌له	معافیت	معاهده
مفاصا حساب	مقاوله‌نامه	مقررات	ممتنع
مناقصه	منضمات	منقول	موافقت‌نامه
موجر	مؤسسه	موصی‌له	موکل
میانجیگری	نسیه	نظریه احاله	نماینده
نکول	نیابت	وارث	وارد ثالث
واسطه	واگذاری	وام	واهب
وجه‌الضمان	ورثه	ورشکستگی	وساطت حقوقی
وصول	وصیت‌نامه	وقف	ولی
وکالت	وکیل پایه یک دادگستری	وکیل تسخیری	وکیل معاضدتی
هبه	هبه نامه	هزینه	هیئت مدیره

 

سؤالات:

• چگونه میتوان میان حفظ مصالح نظام اجتماعی و تأمین آزادی دیگران و برآوردن نیازهای فردی و تأمین زندگی بهتر در جلب منافع بیشتر و سبقت جوئی بر دیگران سازش داد؟
• به عبارت دیگر: چگونه میتوان میان منافع فرد و جامعه تعادل ایجاد کرد؟
• قواعد زندگی در اجتماع و اداره اجتماع چگونه است؟
• چگونه تبعیض در برخورداری از منافع را از میان برداریم؟
• حق یعنی چه؟
• پایه و اساس حقوق انسانها بر چه چیزی استوار است؟ عدالت یا تعاون یا هر دو؟
• آیا قواعد حقوقی برای حفظ قدرت قدرتمندان ایجاد شده است یا در امان بودن مستضعفین؟
• مذهب چه نقشی در حقوق دارد؟
• اخلاق چه نقشی در حقوق دارد؟
• عادات و رسوم اقوام چه نقش و تأثیری در ایجاد حقوق دارد؟
• چه ضمانتی برای عمل به مقتضای حقوق وجود دارد؟
• آیا قوانین حقوقی تنها مربوط به بعد اجتماعی انسان است یا بعد فردی او را هم شامل میشود؟
• آیا میتوان انسان را در در بُعد فردی ملزَم به اجرای حقوق کرد؟
• عدالت یعنی چه؟
• تعاون یعنی چه؟
• زمینه عدالت و تعاون در کجا فراهم میشود و با چه شرایطی رشد میکند؟
• هدف از قانون گذاری چیست؟
• چگونه میتوان اختلافات میان انسانها را سامان بخشید؟
• قوانینی که برای حل اختلاف وضع میشود چه ضمانتهای اجرایی ای باید داشته باشد؟
• میزان آزادی های افراد را چگونه میتوان تعیین کرد؟
• اگر بخواهیم برای اداره جامعه حکومتی تشکیل بدهیم، این حکومت از چه قواعد و قوانینی باید پیروی کند؟
• چگونه میتوان رابطه حکومتهای مختلف را سامان بخشید؟
• جرم چیست؟
• انواع جرایم کدامند؟
• آیا جرایم نیاز به عکس العمل و مجازات دارند؟
• برای هر جرمی چه مجازاتی مناسب است؟
• برای کشف جرم از چه راههای میتوان استفاده کرد؟
• منابع مشترک المنافع مردم چگونه باید میان آنها توزیع شود؟
• نهادهای مختلف جامعه چه قواعدی را برای ایجاد تعادل باید رعایت کنند؟
• رابطه های میان تجار چگونه باید تنظیم شود؟
• رابطه میان کارگر و کارفرما چگونه تنظیم شود؟
• برای ثبت اسناد چه قواعدی را میتوان در نظر گرفت؟
• افراد چگونه میتوانند در صدد اثبات حق خود برآیند؟ چه مراحلی دارد؟ از چه ادله ای میتوانند استفاده کنند؟
• برای قانونگذاری از چه منابعی میتوان استفاده کرد؟
• هر انسانی چه حقوقی دارد؟ انواع حقوق هر انسان چه چیزهای است؟
• حقوق خصوصی و عمومی افراد چه تفاوتی دارد؟

 

دین و الاهیات

سؤالات:

• خدا چیست؟ خدا کیست؟
• آیا می‌توان خدا را دید؟
• چرا حضور خدا را احساس نمی‌کنیم؟
• چگونه می‌توان با خدا مرتبط شد؟
• چگونه خدای واقعی را از خدای خیالی تشخیص دهیم؟
• خدا خلق کرده است یعنی چه کرده است؟
• درون انسانی که به دیدار خدا رسیده است چه می‌گذرد؟
• چرا خدا یکی است؟
• نقش خدا در هستی چیست؟
• امور عالم چگونه اداره می‌شود؟
• ارتباط خداوند با موجودات چگونه است؟
• آیا بشر به تنهایی می‌تواند صلاح و فساد خود را تشخیص دهد؟
• بشریت به کجا باید برود که راهنما و امام معصوم لازم دارد؟
• راهنمای بشریت کیست؟
• نقش امام در زندگی فردی و جمعی انسانها چیست؟
• مرگ چیست و چگونه رخ می‌دهد؟
• آیا واقعاً پس از مرگ عوالم دیگری در پیش است؟
• روح چیست؟ از کجا آمده؟ به کجا می‌رود؟
• در قبر چه خبر است؟
• برزخ کجاست و در آن چه می‌گذرد؟
• زنده شدن دوباره چرا و چگونه؟
• قیامت یعنی چه؟
• سرانجام انسانها چه خواهد شد؟
• بهشت و جهنم خیال است یا واقعیتی تکان دهنده؟
• مطالب قرآن با کتاب‌های دیگر چه فرقی دارد؟
• آیا پاسخ همهٔ نیازهای بشریت در قرآن بیان شده است؟
• چگونه می‌توان قرآن را فهمید؟
• قرآن با روح انسان چه می‌کند؟
• چرا قرآن تا ابد قابل مراجعه و بهره‌برداری است؟
• چگونه می‌توان به کمال رسید؟
• برای رسیدن به هدف چه مراحلی را باید طی کرد؟
• نقطهٔ شروع در سلوک کجاست؟
• چگونه حرکت کنیم؟
• علت انحرافات در سیر و سلوک چیست؟
• برنامهٔ اسلام برای ارتباط با خدا چیست؟
• یک عبادت واقعی چگونه است؟
• یک زیارت واقعی چگونه است؟
• فلسفهٔ نماز، روزه و حج چیست؟
• علم دین کدام است؟
• پایه و اساس علوم چیست؟
• ارتباط علم دین با سایر علوم چیست؟
• آیا دین، نفی‌کنندهٔ فن و صنعت است؟
• علم ابدی کجاست؟
• من که هستم؟ از کجا آمده‌ام؟ به کجا می‌روم؟
• روح چیست؟
• خصوصیات یک روح متعادل کدام است؟
• چگونه می‌توان به تعادل روحی رسید؟
• چگونه می‌توان روح را رشد داد؟
• فکر و ذهن چه می‌کنند؟
• چگونه می‌توان یک تفکر خلاّق و ذهن رشد یافته داشت؟
• چگونه می‌توان خواطر را کنترل کرد؟
• ارتباط بدن با فکر و روح چیست؟
• روش مطالعهٔ مفید و کاربردی کدام است؟
• چگونه می‌توان یک جسم سالم و قوی داشت؟
• نظام تربیتی اسلام چگونه است؟
• نظام آموزشی اسلام بر چه اساسی است؟
• برنامهٔ بهداشتی و تغذیه در اسلام چگونه است؟
• قانون چیست؟
• یک قانون صحیح و رشد دهنده چگونه است؟
• حق هر موجودی در نظام خلقت، بر چه اساسی تعیین می‌شود؟
• نوع فعّالیت افراد در جامعه (تقسیم کار در جامعه) چگونه معین می‌شود؟
• چه اموری با روحیات زن تناسب ندارد و موجب از بین رفتن آن می‌شود؟
• ساختار قدرت در حکومت اسلام چگونه است؟
• آیا مراجعه به آراء عمومی ‌در تصمیم‌گیری منطقی است؟
• وظیفهٔ مجلس، قانون‌گذاری است یا مشاوره؟
• چرا باید به دنبال حکومت اسلام بود؟
• نقطهٔ شروع برای ایجاد حکومت اسلام کجاست؟
• قانون اساسی اسلام چگونه است؟
• رهبر در حکومت اسلام کیست؟
• نقش مردم در حکومت اسلام چیست؟
• چه کسی بر حاکم اسلام نظارت دارد؟
• وظایف حاکم در برابر مردم و وظایف مردم در برابر حاکم چیست؟
• با مخالفین حکومت چگونه باید رفتار کرد؟
• پشتوانهٔ یک مملکت چیست؟
• تقویم و تاریخ چه تأثیری بر فرهنگ و زندگی مردم دارد؟
• مبدأ تاریخ بر چه مبنایی باید انتخاب شود؟
• ساعات روز بر چه اساسی باید تقسیم شوند؟
• علوم تجربی بشریت را به کجا می‌برند؟
• چگونه می‌توان محیط زیست را سالم نگهداری کرد؟
• وظیفهٔ انسان در برابر دیگر موجودات چیست؟
• این دنیا چگونه پدید آمده است؟
• نیروهای طبیعت را چگونه می‌توان کشف کرد؟
• بهترین سرمایه‌گذاری در چه زمینه‌ای می‌تواند باشد؟
• چگونه با کمترین زحمت بیشترین بهره را می‌توان برد؟
• ارتباط طبیعت با ماوراء طبیعت چگونه است؟
• عالَمی‌که در آن زندگی می‌کنیم آیا واقعیت دارد یا خیال است و ساخته و پرداختهٔ ذهن؟
• عالمی که در آن زندگی می‌کنیم چه شکلی است؟ و چرا اینگونه شده است؟
• آیا در هستی عوالمی غیر از این دنیا هم هست؟ چه رابطه‌ای با ما دارند؟
• عالمی که در آن زندگی می‌کنیم به سوی چه مقصدی در حرکت است؟
• این عالَم توسط چه قدرتی و چگونه بوجود آمده است؟
• آیا من چیزی غیر از بدنم یا ذهن و فکرم هستم؟
• من در این عالَم چکاره‌ام؟
• چه کسی مرا از این دنیا می‌برد؟ آیا قدرت بازگشت و یا تغییر مسیر دارم؟
• آیا امکان خلق عالَمی بهتر از این عالم نبود؟
• خدا عادل است؛ فلسفهٔ این همه شر و بدی که به چشم ما می‌آید چیست؟
• چگونه زندگی کنم؟
• چه فرهنگی داشته باشم؟
• با ادب بودن یعنی چگونه بودن؟
• عدالت چیست و عادل کیست؟
• ملاک تعیین خوب بودن یا بد بودن یک کار چیست؟
• معیار تعیین درست یا غلط بودن یک کار کدام است؟
• سرچشمهٔ «باید و نباید» چیست؟
• آیا هر باید و نبایدی لازم الاجراء است؟
• چه بایدها و نباید‌هائی لازم الاجراء است؟
• آیا هر اخلاقی را باید تحمل کرد؟
• استاندارد یک اخلاق انسانی چیست؟
• اصلاً چرا باید اخلاق را رعایت کنیم؟
• شخصیت انسان چگونه شکل می‌گیرد؟
• یک جامعهٔ ایده‌آل چگونه است؟
• آیندهٔ بشریّت چگونه است؟