دسته‌ها
مفاهیم کلیدی

علوم انسانی

علوم انسانی علومی هستند که به فهم، توصیف و تبیین رفتارهای انسان در حیطه‌های فردی، جمعی، تاریخی، تمدنی و ماورائی می‌پردازند و این پردازش در لایه‌های رفتارهای تفکری، احساسی، گفتاری، و کارکردی گسترده شده و دامنهٔ آن ازحداقل‌های لازم تا حداکثرهای مطلوب نوسان یافته است. (اعم از اینکه روش فهم، توصیف و تبیین در این […]

دسته‌ها
مفاهیم کلیدی

علم دینی

قرائت‌های مختلفی در توصیف علم دینی و تبیین امکان آن صورت گرفته است، مقصود ما از علم دینی «بسته‌های موضوعی فرآیندمحور از گزاره‌های وحیانی» است. (بسته موضوعی، یعنی کلیه مفاهیم مرتبط با مسأله بحث، در آیات و روایات دیده شده باشد؛ فرآیندمحور یعنی معنای متن در مصادیق حسی محصور نشده باشد و روح معنایی استخراج […]

دسته‌ها
روش شناسی

روش تدریس تفکری و مهارت محور

موضوع بحث:  «روش تدریس تفکرساز و مهارت‌ساز» چیست؟ چرا؟ و چگونه؟ (تدریس کارگاهی) مسألهٔ بحث: یک استاد چگونه می‌تواند موقعیتی را ایجاد کند که فراگیران به جای حفظ مطالب علمی در طول سیر تحصیل، از همان ابتدا، تحصیلی مبتنی بر تولید فکر و علم و خلاقیت داشته باشند؟ و چگونه می‌تواند فرآیندی را اجرا کند […]

دسته‌ها
مبانی

هویت تربیت

موضوع بحث:  «تربیت» چیست؟ چرا؟ و چگونه؟ مساله بحث:  سازه تربیتی مطلوب چگونه است؟ (سازه = مجموعه محوربندی شده، هدف‌گذاری شده،‌ شاخص‌گذاری شده)  پیش فرض ها:  ۱. انسان = موجود زنده با بدنی حیوانی، و با قابلیت گسترش ادراک و اراده در مقیاس شبکه هستی. (حیّ مُتالّه)  ۲. این انسان دارای نیروی حرکت‌زای غریزه، فطرت، احساسات […]

دسته‌ها
ضمائم

جدول شاخص‌های ارزیابی یک نظریهٔ علمی

ارزیابی نظریهٔ…………………………………………………… به شرح زیر ارائه می‌گردد: محورهای نظریه‌ ردیف شاخص مورد ارزیابی ضریب امتیاز از صفر تا ده زبان و مفاهیم و متغیرهای نظریه ۱               زبان قابل فهم ۱   ۲              ساختار شفاف (محوربندی که به سهولت قابل تشخیص است) ۱   ۳              تعیین و تعریف مفاهیم و متغیرهای اصلی (به […]

دسته‌ها
روش شناسی

روش تحصیل تفکری و مهارت محور

موضوع بحث:  «روش تحصیل خلاق و مهارت‌محور» چیست؟ چرا؟ و چگونه؟  (اسلاید بحث در: «اسلاید کارآمدی در تحصیل»)  (مقالهٔ منتخب در: «چشم انداز تحقیق در حوزهٔ علمیه») مسألهٔ بحث: چگونه می‌توان به جای حفظ مطالب علمی در طول سیر تحصیل، از همان ابتدا، تحصیلی مبتنی بر تولید فکر و علم و خلاقیت داشت؟ و چگونه […]

دسته‌ها
مبانی

معنی زندگی

موضوع بحث:  معنی زندگی مساله بحث:  «معنی زندگی» چیست؟ چرا لازم است؟ و چگونه حاصل می‌شود؟ پیش فرض ها:  زندگی = مجموعه فعالیت‌های فکری، احساسی و رفتاری فردی و جمعی که برای رفع نیازها و رسیدن به اهداف صورت می‌پذیرد.  معنی = ادراکی از یک پدیده که با ادراکات قبلی فرد ارتباط برقرار کرده باشد (در منظومه فکری فرد، […]

دسته‌ها
مفاهیم کلیدی

عقل، عقلانیت و رشد عقلی و عقل جمعی

عقل= رتبه ای از روح که توان عبور از ابعاد مادی، و انتزاع و ادراک کلیات را دارد. عقلانیت نظری= مبتنی کردن باورها بر شواهد و استدلال‌های موجّه عقلانیت عملی= مبتنی کردن تصمیمات و رفتارها بر اساس ادراک نفع و ضرر توسط عقل رشد عقلی= تلاش برای گسترش حیطه ادراک و کشف عالم وجود + […]

دسته‌ها
مفاهیم کلیدی

عرفان، شهود و عرفان شیعی فقاهتی

«عرفان» به عنوان یک «ادراک» عبارتست از: شهود قلبی وجود بی‌نهایت خداوند (مقام ولایت)؛ و به عنوان یک «روش» عبارتست از: جاری ساختن ارادهٔ خداوند به جای ارادهٔ خود و جایگزین کردن ادراک او به جای ادراک خویش؛ و به عنوان یک مکتب عبارتست از: تلاش علمی و عملی برای دست‌یابی به نگرش توحیدی به […]

دسته‌ها
مفاهیم کلیدی

عدالت

موضوع بحث:  «عدالت» چیست؟ و چگونه؟  (مقالهٔ منتخب: «مفهوم و ماهیت عدالت اجتماعی با رویکرد اسلامی») مسألهٔ بحث: چگونه می‌توان حق هر موجودی را به او داد؟ پیش‌فرض بحث:  «حق» در اصطلاح فلسفه = آنچه وجودش تابع اراده و تمایلات انسان نیست. (الواقع الثابت فی نفسه) حقایق هستی، شبکه‌ای هستند و با یکدیگر ارتباط برآیندی […]